"чорны" meaning in Белорусский

See чорны in All languages combined, or Wiktionary

Adjective

IPA: ˈt͡ʂornɨ Audio: Be-чорны.ogg
Etymology: От праслав. *čьrnъ, от кот. в числе прочего произошли: др.-русск., ст.-слав. чрьнъ (μέλας), русск. чёрный, укр. чорний, белор. чорны, болг. черен, чърн, макед., сербохорв. црн, ж. цр́на, црни, словенск. čŕn, чешск. černý, словацк. čierny, польск. czarny, кашубск. czôrny, в.-луж. čorny, н.-луж. carny, силез. czŏrny, полабск. cárne «чёрный»; из *čьrхnъ, восходит к праиндоевр. *kerǝs-, ср.: лит. Kirsnà (название реки), др.-прусск. kirsnan «чёрный», др.-инд. kr̥ṣṇás «чёрный», далее сюда же лит. kéršas «чёрно-белый, пятнистый», kéršė «корова-пеструха», kéršis «вол пёстрой масти», karšìs «лещ», kiršlỹs «хариус», шв., норв. harr — то же (прагерм. *harzu-). Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы. Forms: чо́рны [singular, masculine, nominative], чо́рнае [singular, neuter, nominative], чо́рная [singular, feminine, nominative], чо́рныя [plural, nominative], чо́рнага [singular, masculine, genitive], чо́рнага [singular, neuter, genitive], чо́рнай [singular, feminine, genitive], чо́рнае [singular, feminine, genitive], чо́рных [plural, genitive], чо́рнаму [singular, masculine, dative], чо́рнаму [singular, neuter, dative], чо́рнай [singular, feminine, dative], чо́рным [plural, dative], чо́рнага [singular, masculine, accusative, animate], чо́рнае [singular, neuter, accusative, animate], чо́рную [singular, feminine, accusative, animate], чо́рных [plural, accusative, animate], чо́рны [singular, masculine, accusative, inanimate], чо́рныя [plural, accusative, inanimate], чо́рным [singular, masculine, instrumental], чо́рным [singular, neuter, instrumental], чо́рнай [singular, feminine, instrumental], чо́рнаю [singular, feminine, instrumental], чо́рнымі [plural, instrumental], чо́рным [singular, masculine, masculine], чо́рным [singular, neuter, masculine], чо́рнай [singular, feminine, masculine], чо́рных [plural, masculine]
  1. чёрный
    Sense id: ru-чорны-be-adj-q5XbGk8R
  2. черновой
    Sense id: ru-чорны-be-adj-NiC1~TfQ
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: чарнавы Hypernyms: колер Hyponyms: смаляны, эбенавы
Categories (other): Белорусские прилагательные Derived forms: чорны бусел, чорны дзень, чорная доля, чорныя думкі, чорны бок жіцця, чорная золата, чорная зайздрасць, чорная ікра, чорная костка, чорная косць, чорны кофе, чорны металы, чорная рабіна, чорны рынак, чорны сьпіс, чорны сум, чорны ход, чорны шар, на чорнаю гадзіну, ні чорнаго ні белаго, трымаць у чорным целе, у чорным святле, чорным па белым, як чорны вол Related terms: Чорны, Чорнае мора, чарната, чарнота, чорнарабочая, чорнарабочы, чарнамазы, чарнаплодны, чарнявы, чорнабароды, чорнагаловы, чарнець, чарніць

Download JSONL data for чорны meaning in Белорусский (6.5kB)

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "белы"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Белорусские прилагательные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "чорны бусел"
    },
    {
      "word": "чорны дзень"
    },
    {
      "word": "чорная доля"
    },
    {
      "word": "чорныя думкі"
    },
    {
      "word": "чорны бок жіцця"
    },
    {
      "word": "чорная золата"
    },
    {
      "word": "чорная зайздрасць"
    },
    {
      "word": "чорная ікра"
    },
    {
      "word": "чорная костка"
    },
    {
      "word": "чорная косць"
    },
    {
      "word": "чорны кофе"
    },
    {
      "word": "чорны металы"
    },
    {
      "word": "чорная рабіна"
    },
    {
      "word": "чорны рынак"
    },
    {
      "word": "чорны сьпіс"
    },
    {
      "word": "чорны сум"
    },
    {
      "word": "чорны ход"
    },
    {
      "word": "чорны шар"
    },
    {
      "word": "на чорнаю гадзіну"
    },
    {
      "word": "ні чорнаго ні белаго"
    },
    {
      "word": "трымаць у чорным целе"
    },
    {
      "word": "у чорным святле"
    },
    {
      "word": "чорным па белым"
    },
    {
      "word": "як чорны вол"
    }
  ],
  "etymology_text": "От праслав. *čьrnъ, от кот. в числе прочего произошли: др.-русск., ст.-слав. чрьнъ (μέλας), русск. чёрный, укр. чорний, белор. чорны, болг. черен, чърн, макед., сербохорв. црн, ж. цр́на, црни, словенск. čŕn, чешск. černý, словацк. čierny, польск. czarny, кашубск. czôrny, в.-луж. čorny, н.-луж. carny, силез. czŏrny, полабск. cárne «чёрный»; из *čьrхnъ, восходит к праиндоевр. *kerǝs-, ср.: лит. Kirsnà (название реки), др.-прусск. kirsnan «чёрный», др.-инд. kr̥ṣṇás «чёрный», далее сюда же лит. kéršas «чёрно-белый, пятнистый», kéršė «корова-пеструха», kéršis «вол пёстрой масти», karšìs «лещ», kiršlỹs «хариус», шв., норв. harr — то же (прагерм. *harzu-). Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "чо́рны",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнае",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рная",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рныя",
      "tags": [
        "plural",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнага",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнага",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнае",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рных",
      "tags": [
        "plural",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнаму",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнаму",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "plural",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнага",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнае",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рную",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рных",
      "tags": [
        "plural",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рны",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "accusative",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рныя",
      "tags": [
        "plural",
        "accusative",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнаю",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнымі",
      "tags": [
        "plural",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рных",
      "tags": [
        "plural",
        "masculine"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "колер"
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "смаляны"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "эбенавы"
    }
  ],
  "lang": "Белорусский",
  "lang_code": "be",
  "pos": "adj",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "имена собственные"
      ],
      "word": "Чорны"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Чорнае мора"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чарната"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чарнота"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чорнарабочая"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чорнарабочы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чарнамазы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чарнаплодны"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чарнявы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чорнабароды"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чорнагаловы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "чарнець"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "чарніць"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "чёрный"
      ],
      "id": "ru-чорны-be-adj-q5XbGk8R"
    },
    {
      "glosses": [
        "черновой"
      ],
      "id": "ru-чорны-be-adj-NiC1~TfQ"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Be-чорны.ogg",
      "ipa": "ˈt͡ʂornɨ",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9f/Be-чорны.ogg/Be-чорны.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Be-чорны.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "чарнавы"
    }
  ],
  "word": "чорны"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "белы"
    }
  ],
  "categories": [
    "Белорусские прилагательные"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "чорны бусел"
    },
    {
      "word": "чорны дзень"
    },
    {
      "word": "чорная доля"
    },
    {
      "word": "чорныя думкі"
    },
    {
      "word": "чорны бок жіцця"
    },
    {
      "word": "чорная золата"
    },
    {
      "word": "чорная зайздрасць"
    },
    {
      "word": "чорная ікра"
    },
    {
      "word": "чорная костка"
    },
    {
      "word": "чорная косць"
    },
    {
      "word": "чорны кофе"
    },
    {
      "word": "чорны металы"
    },
    {
      "word": "чорная рабіна"
    },
    {
      "word": "чорны рынак"
    },
    {
      "word": "чорны сьпіс"
    },
    {
      "word": "чорны сум"
    },
    {
      "word": "чорны ход"
    },
    {
      "word": "чорны шар"
    },
    {
      "word": "на чорнаю гадзіну"
    },
    {
      "word": "ні чорнаго ні белаго"
    },
    {
      "word": "трымаць у чорным целе"
    },
    {
      "word": "у чорным святле"
    },
    {
      "word": "чорным па белым"
    },
    {
      "word": "як чорны вол"
    }
  ],
  "etymology_text": "От праслав. *čьrnъ, от кот. в числе прочего произошли: др.-русск., ст.-слав. чрьнъ (μέλας), русск. чёрный, укр. чорний, белор. чорны, болг. черен, чърн, макед., сербохорв. црн, ж. цр́на, црни, словенск. čŕn, чешск. černý, словацк. čierny, польск. czarny, кашубск. czôrny, в.-луж. čorny, н.-луж. carny, силез. czŏrny, полабск. cárne «чёрный»; из *čьrхnъ, восходит к праиндоевр. *kerǝs-, ср.: лит. Kirsnà (название реки), др.-прусск. kirsnan «чёрный», др.-инд. kr̥ṣṇás «чёрный», далее сюда же лит. kéršas «чёрно-белый, пятнистый», kéršė «корова-пеструха», kéršis «вол пёстрой масти», karšìs «лещ», kiršlỹs «хариус», шв., норв. harr — то же (прагерм. *harzu-). Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "чо́рны",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнае",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рная",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рныя",
      "tags": [
        "plural",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнага",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнага",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнае",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рных",
      "tags": [
        "plural",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнаму",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнаму",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "plural",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнага",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнае",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рную",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рных",
      "tags": [
        "plural",
        "accusative",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рны",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "accusative",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рныя",
      "tags": [
        "plural",
        "accusative",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнаю",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнымі",
      "tags": [
        "plural",
        "instrumental"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "masculine",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рным",
      "tags": [
        "singular",
        "neuter",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рнай",
      "tags": [
        "singular",
        "feminine",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "чо́рных",
      "tags": [
        "plural",
        "masculine"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "колер"
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "смаляны"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "эбенавы"
    }
  ],
  "lang": "Белорусский",
  "lang_code": "be",
  "pos": "adj",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "имена собственные"
      ],
      "word": "Чорны"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Чорнае мора"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чарната"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чарнота"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чорнарабочая"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чорнарабочы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чарнамазы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чарнаплодны"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чарнявы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чорнабароды"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чорнагаловы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "чарнець"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "чарніць"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "чёрный"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "черновой"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Be-чорны.ogg",
      "ipa": "ˈt͡ʂornɨ",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/9f/Be-чорны.ogg/Be-чорны.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Be-чорны.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "чарнавы"
    }
  ],
  "word": "чорны"
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Белорусский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-04 from the ruwiktionary dump dated 2024-07-01 using wiktextract (c690d5d and b5d1315). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.