"уҡытыусы" meaning in Башкирский

See уҡытыусы in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: u.qɯ̞.tɯ̞w.ˈsɯ̞
Etymology: Основа башк. уҡытыу «учить, преподавать, обучать» + аффикс -сы со значением «производитель действия, профессия». Forms: уҡытыусы [nominative, singular], уҡытыусылар [nominative, plural], уҡытыусының [singular], уҡытыусыларҙың [plural], уҡытыусыға [dative, singular], уҡытыусыларға [dative, plural], уҡытыусыны [accusative, singular], уҡытыусыларҙы [accusative, plural], уҡытыусыла [singular], уҡытыусыларҙа [plural], уҡытыусынан [singular], уҡытыусыларҙан [plural]
  1. учитель, учительница (в школе)
    Sense id: ru-уҡытыусы-ba-noun-52zZjXuE
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: мөғәллим Related terms: уҡытыу
{
  "antonyms": [
    {
      "raw_tags": [
        "конверсив"
      ],
      "sense_index": 1,
      "word": "уҡыусы"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Преподаватели/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 8 букв/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Основа башк. уҡытыу «учить, преподавать, обучать» + аффикс -сы со значением «производитель действия, профессия».",
  "forms": [
    {
      "form": "уҡытыусы",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусылар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусының",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыны",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыла",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусынан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "уҡытыу"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Өҫтәүенә, уҡытыусы апай мине таҡтаға мәсьәлә сисергә сығарҙы.",
          "translation": "К тому жеучительница вызвала меня к доске решать задачу."
        },
        {
          "text": "Уҡытыусы баланың һәр фекерен ихтирам итеп, уны тыңларға, йүнәлеш бирергә һәм үҫтерергә тейеш.",
          "translation": "Учитель должен слушать ребёнка, уважая его каждую мысль; давать ей направление и развивать её."
        },
        {
          "text": "Беҙ, уҡытыусылар, йыш ҡына уҡыусыларыбыҙға: «Көндәлек — һеҙҙең йөҙөгөҙ», тип әйтергә яратабыҙ.",
          "translation": "Мы,учителя, часто любим говорить ученикам: «Дневник — это ваше лицо.»"
        },
        {
          "text": "Уҡытыусының ғүмере мәктәптә үтә.",
          "translation": "Жизньучителя проходит в школе."
        }
      ],
      "glosses": [
        "учитель, учительница (в школе)"
      ],
      "id": "ru-уҡытыусы-ba-noun-52zZjXuE"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "u.qɯ̞.tɯ̞w.ˈsɯ̞"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "мөғәллим"
    }
  ],
  "word": "уҡытыусы"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "raw_tags": [
        "конверсив"
      ],
      "sense_index": 1,
      "word": "уҡыусы"
    }
  ],
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Преподаватели/ba",
    "Слова из 8 букв/ba"
  ],
  "etymology_text": "Основа башк. уҡытыу «учить, преподавать, обучать» + аффикс -сы со значением «производитель действия, профессия».",
  "forms": [
    {
      "form": "уҡытыусы",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусылар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусының",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыны",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыла",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусынан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "уҡытыусыларҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "уҡытыу"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Өҫтәүенә, уҡытыусы апай мине таҡтаға мәсьәлә сисергә сығарҙы.",
          "translation": "К тому жеучительница вызвала меня к доске решать задачу."
        },
        {
          "text": "Уҡытыусы баланың һәр фекерен ихтирам итеп, уны тыңларға, йүнәлеш бирергә һәм үҫтерергә тейеш.",
          "translation": "Учитель должен слушать ребёнка, уважая его каждую мысль; давать ей направление и развивать её."
        },
        {
          "text": "Беҙ, уҡытыусылар, йыш ҡына уҡыусыларыбыҙға: «Көндәлек — һеҙҙең йөҙөгөҙ», тип әйтергә яратабыҙ.",
          "translation": "Мы,учителя, часто любим говорить ученикам: «Дневник — это ваше лицо.»"
        },
        {
          "text": "Уҡытыусының ғүмере мәктәптә үтә.",
          "translation": "Жизньучителя проходит в школе."
        }
      ],
      "glosses": [
        "учитель, учительница (в школе)"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "u.qɯ̞.tɯ̞w.ˈsɯ̞"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "мөғәллим"
    }
  ],
  "word": "уҡытыусы"
}

Download raw JSONL data for уҡытыусы meaning in Башкирский (2.9kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Башкирский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the ruwiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.