"тыш" meaning in Башкирский

See тыш in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: tɯ̞ʂ
Etymology: Общетюркское. Forms: тыш [nominative, singular], тыштар [nominative, plural], тыштың [singular], тыштарҙың [plural], тышҡа [dative, singular], тыштарға [dative, plural], тышты [accusative, singular], тыштарҙы [accusative, plural], тышта [singular], тыштарҙа [plural], тыштан [singular], тыштарҙан [plural]
  1. внешняя, наружная сторона
    Sense id: ru-тыш-ba-noun-fQSjrW50
  2. обложка; переплёт
    Sense id: ru-тыш-ba-noun-m6Ff7~pE
  3. двор, улица
    Sense id: ru-тыш-ba-noun-qFYmDif8
  4. адъектив. внешний; наружный Tags: adjective
    Sense id: ru-тыш-ba-noun-D~qbqSXm
The following are not (yet) sense-disambiguated
Related terms: тышҡы, тышлау

Postposition

IPA: tɯ̞ʂ
Etymology: Происходит от существительного.
  1. вне, сверх, кроме
    Sense id: ru-тыш-ba-postp-lkNnuTBF
The following are not (yet) sense-disambiguated
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "эс"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 2 омонимами/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Требуется категоризация/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское.",
  "forms": [
    {
      "form": "тыш",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тышҡа",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тышты",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тышта",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "тышҡы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "тышлау"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Юрған тышы",
          "translation": "пододеяльник"
        }
      ],
      "glosses": [
        "внешняя, наружная сторона"
      ],
      "id": "ru-тыш-ba-noun-fQSjrW50"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Исем-фамилияғыҙҙы дәфтәрҙең тышына баҫма хәрефтәр менән яҙып ҡуйығыҙ",
          "translation": "Напишите (своё) имя и фамилию печатными буквами наобложке тетради."
        },
        {
          "text": "Хаттың тышында адресын күреү менән атайымдың ҡулын таныным.",
          "translation": "Увидев адрес на конверте, я тут же узнал почерк отца."
        }
      ],
      "glosses": [
        "обложка; переплёт"
      ],
      "id": "ru-тыш-ba-noun-m6Ff7~pE"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "«„Алпамыша-батыр“. Башкирская народная сказка»",
          "text": "Алпамыша йәһәт кенә ҡырынып, йыуынып-сайҡанып ала ла, тимер кейемдәрен кейеп, ҡоралланып тышҡа сыға",
          "title": "«Алпамыша-батыр». Башкирская народная сказка",
          "translation": "Быстро побрившись и умывшись, Алпамыша надевает свою кольчугу и, вооружившись, выходит наулицу."
        }
      ],
      "glosses": [
        "двор, улица"
      ],
      "id": "ru-тыш-ba-noun-qFYmDif8"
    },
    {
      "glosses": [
        "внешний; наружный"
      ],
      "id": "ru-тыш-ba-noun-D~qbqSXm",
      "raw_glosses": [
        "адъектив. внешний; наружный"
      ],
      "tags": [
        "adjective"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "tɯ̞ʂ"
    }
  ],
  "word": "тыш"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские послелоги",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 3 букв/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 2 омонимами/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Требуется категоризация/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от существительного.",
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "postp",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "саманан тыш",
          "translation": "сверх меры"
        },
        {
          "text": "Электрон ғаризалар сираттан тыш ҡарала; был сиратта тороу ваҡытын һәм миграция хеҙмәтенә килеүселәр һанын ҡыҫҡарта.",
          "translation": "Электронные обращения рассматриваютсявне очереди — это сокращает время в очереди и число обращающихся в миграционную службу."
        }
      ],
      "glosses": [
        "вне, сверх, кроме"
      ],
      "id": "ru-тыш-ba-postp-lkNnuTBF"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "tɯ̞ʂ"
    }
  ],
  "word": "тыш"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "эс"
    }
  ],
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Омонимы/ba",
    "Статьи с 2 омонимами/ba",
    "Требуется категоризация/ba"
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское.",
  "forms": [
    {
      "form": "тыш",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тышҡа",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тышты",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тышта",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тыштарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "тышҡы"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "глаголы"
      ],
      "word": "тышлау"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Юрған тышы",
          "translation": "пододеяльник"
        }
      ],
      "glosses": [
        "внешняя, наружная сторона"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Исем-фамилияғыҙҙы дәфтәрҙең тышына баҫма хәрефтәр менән яҙып ҡуйығыҙ",
          "translation": "Напишите (своё) имя и фамилию печатными буквами наобложке тетради."
        },
        {
          "text": "Хаттың тышында адресын күреү менән атайымдың ҡулын таныным.",
          "translation": "Увидев адрес на конверте, я тут же узнал почерк отца."
        }
      ],
      "glosses": [
        "обложка; переплёт"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "«„Алпамыша-батыр“. Башкирская народная сказка»",
          "text": "Алпамыша йәһәт кенә ҡырынып, йыуынып-сайҡанып ала ла, тимер кейемдәрен кейеп, ҡоралланып тышҡа сыға",
          "title": "«Алпамыша-батыр». Башкирская народная сказка",
          "translation": "Быстро побрившись и умывшись, Алпамыша надевает свою кольчугу и, вооружившись, выходит наулицу."
        }
      ],
      "glosses": [
        "двор, улица"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "внешний; наружный"
      ],
      "raw_glosses": [
        "адъектив. внешний; наружный"
      ],
      "tags": [
        "adjective"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "tɯ̞ʂ"
    }
  ],
  "word": "тыш"
}

{
  "categories": [
    "Башкирские послелоги",
    "Башкирский язык",
    "Омонимы/ba",
    "Слова из 3 букв/ba",
    "Статьи с 2 омонимами/ba",
    "Требуется категоризация/ba"
  ],
  "etymology_text": "Происходит от существительного.",
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "postp",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "саманан тыш",
          "translation": "сверх меры"
        },
        {
          "text": "Электрон ғаризалар сираттан тыш ҡарала; был сиратта тороу ваҡытын һәм миграция хеҙмәтенә килеүселәр һанын ҡыҫҡарта.",
          "translation": "Электронные обращения рассматриваютсявне очереди — это сокращает время в очереди и число обращающихся в миграционную службу."
        }
      ],
      "glosses": [
        "вне, сверх, кроме"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "tɯ̞ʂ"
    }
  ],
  "word": "тыш"
}

Download raw JSONL data for тыш meaning in Башкирский (4.0kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Башкирский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-15 from the ruwiktionary dump dated 2024-12-04 using wiktextract (8a39820 and 4401a4c). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.