"йондоҙ" meaning in Башкирский

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Звёзды/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 6 букв/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "От пратюркск. *jul-duŕ «звезда», от которой в числе прочего произошли: др.-тюрк. jultuz, караханидск. يُلْدُزْ (yulduz), азерб. ulduz (улдуз; اولدوز), башк. йондоҙ, долганск. һулус, каракалп. juldız (жулдыз), казахск. жұлдыз, карач.-балк. жулдуз, джулдуз, караим. йолдуз, кирг. жылдыз, кр.-тат. yulduz (юлдуз), кумыкск. юлдуз, ногайск. юлдыз, османск. یلدز (yıldız), тат. йолдыз (yoldız), тофалар. сылтыс, тувинск. сылдыс, туркм. ýyldyz, тур., гагаузск. yıldız, узб. yulduz (юлдуз), уйгурск. يۇلتۇز (yultuz), хакас., шорск. чылтыс, чувашск. ҫӑлтӑр, южн.-алтайск. јылдыс, якутск. сулус и др. . Развитие кластера -лд- в -нд- специфично для башкирского языка (см. также яңғыҙ).",
  "forms": [
    {
      "form": "йондоҙ",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙоң",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙо",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "Ҡояш"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "Сулпан"
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "йондоҙнамә"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "йондоҙлоҡ"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Таң йондоҙо.",
          "translation": "Утренняязвезда."
        },
        {
          "ref": "«Урал-батыр»",
          "text": "Йондоҙ һымаҡ атылып, Аҡбуҙ толпар атлығып күктән килеп төшкән, ти.",
          "title": "Урал-батыр",
          "translation": "Серый тулпар (крылатый конь) стремительно упал с неба, как падающаязвезда."
        }
      ],
      "glosses": [
        "звезда"
      ],
      "id": "ru-йондоҙ-ba-noun-12TFZS1n",
      "raw_glosses": [
        "астрон. звезда"
      ],
      "topics": [
        "astronomy"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Арағыҙҙа Криштиану Роналду исемле футбол йондоҙон белеүселәр барҙыр, моғайын.",
          "translation": "Наверняка среди вас есть те, кто знает Криштиану Роналду —звезду футбола."
        }
      ],
      "glosses": [
        "звезда (знаменитость)"
      ],
      "id": "ru-йондоҙ-ba-noun-c5-JALpO",
      "raw_glosses": [
        "перен. звезда (знаменитость)"
      ],
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Шыршы башына ҡатырғанан ҡырҡылған ҡыҙыл йондоҙ ҡуйҙыҡ.",
          "translation": "На вершину ёлки мы прикрепили вырезанную из картона краснуюзвезду."
        }
      ],
      "glosses": [
        "звезда"
      ],
      "id": "ru-йондоҙ-ba-noun-12TFZS1n1",
      "raw_glosses": [
        "геометр. звезда"
      ],
      "topics": [
        "geometry"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "звёздный"
      ],
      "id": "ru-йондоҙ-ba-noun-4~qDLjm-",
      "raw_glosses": [
        "адъектив. звёздный"
      ],
      "tags": [
        "adjective"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "jʊ̞nˈdʊ̞ð"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "raw_tags": [
        "частичн."
      ],
      "sense_index": 2,
      "word": "шәхес"
    }
  ],
  "word": "йондоҙ"
}

{
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Звёзды/ba",
    "Слова из 6 букв/ba"
  ],
  "etymology_text": "От пратюркск. *jul-duŕ «звезда», от которой в числе прочего произошли: др.-тюрк. jultuz, караханидск. يُلْدُزْ (yulduz), азерб. ulduz (улдуз; اولدوز), башк. йондоҙ, долганск. һулус, каракалп. juldız (жулдыз), казахск. жұлдыз, карач.-балк. жулдуз, джулдуз, караим. йолдуз, кирг. жылдыз, кр.-тат. yulduz (юлдуз), кумыкск. юлдуз, ногайск. юлдыз, османск. یلدز (yıldız), тат. йолдыз (yoldız), тофалар. сылтыс, тувинск. сылдыс, туркм. ýyldyz, тур., гагаузск. yıldız, узб. yulduz (юлдуз), уйгурск. يۇلتۇز (yultuz), хакас., шорск. чылтыс, чувашск. ҫӑлтӑр, южн.-алтайск. јылдыс, якутск. сулус и др. . Развитие кластера -лд- в -нд- специфично для башкирского языка (см. также яңғыҙ).",
  "forms": [
    {
      "form": "йондоҙ",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙоң",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙо",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "йондоҙҙарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "Ҡояш"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "Сулпан"
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "йондоҙнамә"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "йондоҙлоҡ"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Таң йондоҙо.",
          "translation": "Утренняязвезда."
        },
        {
          "ref": "«Урал-батыр»",
          "text": "Йондоҙ һымаҡ атылып, Аҡбуҙ толпар атлығып күктән килеп төшкән, ти.",
          "title": "Урал-батыр",
          "translation": "Серый тулпар (крылатый конь) стремительно упал с неба, как падающаязвезда."
        }
      ],
      "glosses": [
        "звезда"
      ],
      "raw_glosses": [
        "астрон. звезда"
      ],
      "topics": [
        "astronomy"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Арағыҙҙа Криштиану Роналду исемле футбол йондоҙон белеүселәр барҙыр, моғайын.",
          "translation": "Наверняка среди вас есть те, кто знает Криштиану Роналду —звезду футбола."
        }
      ],
      "glosses": [
        "звезда (знаменитость)"
      ],
      "raw_glosses": [
        "перен. звезда (знаменитость)"
      ],
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Шыршы башына ҡатырғанан ҡырҡылған ҡыҙыл йондоҙ ҡуйҙыҡ.",
          "translation": "На вершину ёлки мы прикрепили вырезанную из картона краснуюзвезду."
        }
      ],
      "glosses": [
        "звезда"
      ],
      "raw_glosses": [
        "геометр. звезда"
      ],
      "topics": [
        "geometry"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "звёздный"
      ],
      "raw_glosses": [
        "адъектив. звёздный"
      ],
      "tags": [
        "adjective"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "jʊ̞nˈdʊ̞ð"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "raw_tags": [
        "частичн."
      ],
      "sense_index": 2,
      "word": "шәхес"
    }
  ],
  "word": "йондоҙ"
}