"uurwerk" meaning in Nederlands

See uurwerk in All languages combined, or Wiktionary

Noun

Audio: nl-uurwerk.ogg Forms: uurwerken [plural], uurwerkje [diminutive, singular], uurwerkjes [diminutive, plural]
  1. een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft
    Sense id: nl-uurwerk-nl-noun-4N8BaAXT Categories (other): Tijdrekening_in_het_Nederlands, Woorden met boekreferenties
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: chronometer, horloge, klok, tijdklok, schakelklok, staartklok, stophorloge, wekker Hyponyms: datumuurwerk, kwartsuurwerk, slingeruurwerk, wateruurwerk Derived forms: uurwerkmaker Related terms: automaat, kluis, klokkenspel, prikklok, tijd, uur, wasmachine Translations (een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft): Uhr [feminine] (Duits), time piece (Engels), clock (Engels), horloge [feminine] (Frans), orologio [masculine] (Italiaans), relógio [masculine] (Portugees), reloj [masculine] (Spaans), ur (Zweeds)

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Samenstelling in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Telbaar",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 7",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "uurwerkmaker"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "samenstelling van uur en werk"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "uurwerken",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "uurwerkje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "uurwerkjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "uur·werk",
  "hyponyms": [
    {
      "word": "datumuurwerk"
    },
    {
      "word": "kwartsuurwerk"
    },
    {
      "word": "slingeruurwerk"
    },
    {
      "word": "wateruurwerk"
    }
  ],
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "related": [
    {
      "word": "automaat"
    },
    {
      "word": "kluis"
    },
    {
      "word": "klokkenspel"
    },
    {
      "word": "prikklok"
    },
    {
      "word": "tijd"
    },
    {
      "word": "uur"
    },
    {
      "word": "wasmachine"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Tijdrekening_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met boekreferenties",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Het carillon is voorzien van een uurwerk zodat het overdag elk halfuur een wijsje laat horen."
        },
        {
          "ref": "Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)\n “1968, De grote eeuw deel 7” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044633535",
          "text": "Hun rondleiding begon vlakbij in de Oude Stad, waar Renata hen met vaste hand van bezienswaardigheid naar bezienswaardigheid leidde terwijl ze hen overlaadde met jaartallen en namen over het astronomische uurwerk op het raadhuis uit 1389, over de kruittoren uit de elfde eeuw die in 1475 eerder om esthetische dan om militaire redenen werd omgebouwd en over hoe de Dertigjarige Oorlog begon in de burchtwijk Hradtany met een rel waarbij in 1618 de afgevaardigden, van welke kant ze ook waren, uit een raam werden gegooid."
        }
      ],
      "glosses": [
        "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft"
      ],
      "id": "nl-uurwerk-nl-noun-4N8BaAXT",
      "raw_tags": [
        "tijdrekening"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-uurwerk.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Nl-uurwerk.ogg/Nl-uurwerk.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-uurwerk.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "word": "chronometer"
    },
    {
      "word": "horloge"
    },
    {
      "word": "klok"
    },
    {
      "word": "tijdklok"
    },
    {
      "word": "schakelklok"
    },
    {
      "word": "staartklok"
    },
    {
      "word": "stophorloge"
    },
    {
      "word": "wekker"
    }
  ],
  "tags": [
    "neuter"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Uhr"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "word": "time piece"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "word": "clock"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "horloge"
    },
    {
      "lang": "Italiaans",
      "lang_code": "it",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "orologio"
    },
    {
      "lang": "Portugees",
      "lang_code": "pt",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "relógio"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "reloj"
    },
    {
      "lang": "Zweeds",
      "lang_code": "sv",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "word": "ur"
    }
  ],
  "word": "uurwerk"
}
{
  "categories": [
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Samenstelling in het Nederlands",
    "Telbaar",
    "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
    "WikiWoordenboek:Wikilink",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 7",
    "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "uurwerkmaker"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "samenstelling van uur en werk"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "uurwerken",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "uurwerkje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "uurwerkjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "uur·werk",
  "hyponyms": [
    {
      "word": "datumuurwerk"
    },
    {
      "word": "kwartsuurwerk"
    },
    {
      "word": "slingeruurwerk"
    },
    {
      "word": "wateruurwerk"
    }
  ],
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "related": [
    {
      "word": "automaat"
    },
    {
      "word": "kluis"
    },
    {
      "word": "klokkenspel"
    },
    {
      "word": "prikklok"
    },
    {
      "word": "tijd"
    },
    {
      "word": "uur"
    },
    {
      "word": "wasmachine"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Tijdrekening_in_het_Nederlands",
        "Woorden met boekreferenties"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Het carillon is voorzien van een uurwerk zodat het overdag elk halfuur een wijsje laat horen."
        },
        {
          "ref": "Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)\n “1968, De grote eeuw deel 7” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044633535",
          "text": "Hun rondleiding begon vlakbij in de Oude Stad, waar Renata hen met vaste hand van bezienswaardigheid naar bezienswaardigheid leidde terwijl ze hen overlaadde met jaartallen en namen over het astronomische uurwerk op het raadhuis uit 1389, over de kruittoren uit de elfde eeuw die in 1475 eerder om esthetische dan om militaire redenen werd omgebouwd en over hoe de Dertigjarige Oorlog begon in de burchtwijk Hradtany met een rel waarbij in 1618 de afgevaardigden, van welke kant ze ook waren, uit een raam werden gegooid."
        }
      ],
      "glosses": [
        "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft"
      ],
      "raw_tags": [
        "tijdrekening"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-uurwerk.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Nl-uurwerk.ogg/Nl-uurwerk.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-uurwerk.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "word": "chronometer"
    },
    {
      "word": "horloge"
    },
    {
      "word": "klok"
    },
    {
      "word": "tijdklok"
    },
    {
      "word": "schakelklok"
    },
    {
      "word": "staartklok"
    },
    {
      "word": "stophorloge"
    },
    {
      "word": "wekker"
    }
  ],
  "tags": [
    "neuter"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Uhr"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "word": "time piece"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "word": "clock"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "horloge"
    },
    {
      "lang": "Italiaans",
      "lang_code": "it",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "orologio"
    },
    {
      "lang": "Portugees",
      "lang_code": "pt",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "relógio"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "reloj"
    },
    {
      "lang": "Zweeds",
      "lang_code": "sv",
      "sense": "een mechaniek dat de tijd bijhoudt of aangeeft",
      "sense_index": 1,
      "word": "ur"
    }
  ],
  "word": "uurwerk"
}

Download raw JSONL data for uurwerk meaning in Nederlands (3.6kB)

{
  "called_from": "core/1021",
  "msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U001022da', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')",
  "path": [
    "uurwerk",
    "citeer",
    "ARG-DEFVAL"
  ],
  "section": "Nederlands",
  "subsection": "Zelfstandig naamwoord",
  "title": "uurwerk",
  "trace": ""
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the nlwiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.