"rijtuig" meaning in Nederlands

See rijtuig in All languages combined, or Wiktionary

Noun

Audio: nl-rijtuig.ogg Forms: rijtuigen [plural], rijtuigje [diminutive, singular], rijtuigjes [diminutive, plural]
  1. wagen die door een of meer paarden getrokken wordt
    Sense id: nl-rijtuig-nl-noun-PGjpl5NJ Categories (other): Verkeer_in_het_Nederlands Topics: traffic
  2. een van de wagens van trein of tram, treinwagon, tramwagon
    Sense id: nl-rijtuig-nl-noun-nxvJm80Z Categories (other): Verkeer_in_het_Nederlands Topics: traffic
  3. in meer algemene zin elk tuig waarmee kan worden gereden
    Sense id: nl-rijtuig-nl-noun-iykZJ91l
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: koets Derived forms: rijtuigbouwer, rijtuigzwart, rijtuigfabrikaat, spoorwegrijtuig Translations (een van de wagens van trein of tram): Wagen [masculine] (Duits), Waggon [masculine] (Duits), Wagon [masculine] (Duits) Translations (wagen die door een of meer paarden getrokken wordt): Kutsche [feminine] (Duits)

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Samenstelling in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Telbaar",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 7",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "rijtuigbouwer"
    },
    {
      "word": "rijtuigzwart"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "rijtuigfabrikaat"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "spoorwegrijtuig"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "In de betekenis van ‘door paarden getrokken voertuig voor mensen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1681",
    "samenstelling van rij ww en tuig"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "rijtuigen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "rijtuigje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "rijtuigjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "rij·tuig",
  "hyponyms": [
    {
      "word": "bagagerijtuig"
    },
    {
      "word": "dubbeldeksrijtuig"
    },
    {
      "word": "huurrijtuig"
    },
    {
      "word": "motorrijtuig"
    },
    {
      "word": "panoramarijtuig"
    },
    {
      "word": "postrijtuig"
    },
    {
      "word": "restauratierijtuig"
    },
    {
      "word": "salonrijtuig"
    },
    {
      "word": "slaaprijtuig"
    },
    {
      "word": "spoorrijtuig"
    },
    {
      "word": "spoorwegrijtuig"
    },
    {
      "word": "tramrijtuig"
    },
    {
      "word": "treinrijtuig"
    },
    {
      "word": "trouwrijtuig"
    }
  ],
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "proverbs": [
    {
      "sense": "nette mensen beledigen anderen niet",
      "word": "men wordt wel door een mestkar maar niet door een rijtuig overreden"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Verkeer_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Te Berwick, niet ver van Chicago, lieten Donderdagavond laat zes roovers zich in een rijtuig naar de Bank rijden. Terwijl twee hunner (thans: van hen) buiten bleven om op het rijtuig te passen, gingen de vier anderen, met behulp van valsche sleutels, het gebouw binnen, lieten met dynamiet de brandkast openspringen en stalen daaruit 30,000 dollars in goud."
        }
      ],
      "glosses": [
        "wagen die door een of meer paarden getrokken wordt"
      ],
      "id": "nl-rijtuig-nl-noun-PGjpl5NJ",
      "topics": [
        "traffic"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Verkeer_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Als aanvulling op de eenheids-doorgangswagen („Donnerbüchsen“) werd het rijtuigfabrikaat Bi 29 ontwikkeld. Deze rijtuigen hadden geen open platforms, maar een gesloten instapruimte om reizigers in de 2e klas beter tegen tocht te beschermen."
        }
      ],
      "glosses": [
        "een van de wagens van trein of tram, treinwagon, tramwagon"
      ],
      "id": "nl-rijtuig-nl-noun-nxvJm80Z",
      "topics": [
        "traffic"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "zonder laatstgenoemde definitie zou een motorrijtuig anders geen rijtuig zijn(!) terwijl we lezen in de wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen:\nArtikel 31\nOp de eerste vordering van de personen, belast met de opsporing van de in deze wet strafbaar gestelde feiten is de bestuurder van een motorrijtuig verplicht het rijtuig te doen stilhouden en indien hij ingevolge artikel 14 eerste lid, artikel 17 tweede lid of artikel 19 eerste lid een document bij zich moet hebben, dit behoorlijk ter inzage af te geven."
        }
      ],
      "glosses": [
        "in meer algemene zin elk tuig waarmee kan worden gereden"
      ],
      "id": "nl-rijtuig-nl-noun-iykZJ91l"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-rijtuig.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b5/Nl-rijtuig.ogg/Nl-rijtuig.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rijtuig.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "koets"
    }
  ],
  "tags": [
    "neuter"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "wagen die door een of meer paarden getrokken wordt",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Kutsche"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een van de wagens van trein of tram",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Wagen"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een van de wagens van trein of tram",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Waggon"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een van de wagens van trein of tram",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Wagon"
    }
  ],
  "word": "rijtuig"
}
{
  "categories": [
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Samenstelling in het Nederlands",
    "Telbaar",
    "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
    "WikiWoordenboek:Wikilink",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 7",
    "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "rijtuigbouwer"
    },
    {
      "word": "rijtuigzwart"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "rijtuigfabrikaat"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "spoorwegrijtuig"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "In de betekenis van ‘door paarden getrokken voertuig voor mensen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1681",
    "samenstelling van rij ww en tuig"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "rijtuigen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "rijtuigje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "rijtuigjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "rij·tuig",
  "hyponyms": [
    {
      "word": "bagagerijtuig"
    },
    {
      "word": "dubbeldeksrijtuig"
    },
    {
      "word": "huurrijtuig"
    },
    {
      "word": "motorrijtuig"
    },
    {
      "word": "panoramarijtuig"
    },
    {
      "word": "postrijtuig"
    },
    {
      "word": "restauratierijtuig"
    },
    {
      "word": "salonrijtuig"
    },
    {
      "word": "slaaprijtuig"
    },
    {
      "word": "spoorrijtuig"
    },
    {
      "word": "spoorwegrijtuig"
    },
    {
      "word": "tramrijtuig"
    },
    {
      "word": "treinrijtuig"
    },
    {
      "word": "trouwrijtuig"
    }
  ],
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "proverbs": [
    {
      "sense": "nette mensen beledigen anderen niet",
      "word": "men wordt wel door een mestkar maar niet door een rijtuig overreden"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Verkeer_in_het_Nederlands"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Te Berwick, niet ver van Chicago, lieten Donderdagavond laat zes roovers zich in een rijtuig naar de Bank rijden. Terwijl twee hunner (thans: van hen) buiten bleven om op het rijtuig te passen, gingen de vier anderen, met behulp van valsche sleutels, het gebouw binnen, lieten met dynamiet de brandkast openspringen en stalen daaruit 30,000 dollars in goud."
        }
      ],
      "glosses": [
        "wagen die door een of meer paarden getrokken wordt"
      ],
      "topics": [
        "traffic"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Verkeer_in_het_Nederlands"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Als aanvulling op de eenheids-doorgangswagen („Donnerbüchsen“) werd het rijtuigfabrikaat Bi 29 ontwikkeld. Deze rijtuigen hadden geen open platforms, maar een gesloten instapruimte om reizigers in de 2e klas beter tegen tocht te beschermen."
        }
      ],
      "glosses": [
        "een van de wagens van trein of tram, treinwagon, tramwagon"
      ],
      "topics": [
        "traffic"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "zonder laatstgenoemde definitie zou een motorrijtuig anders geen rijtuig zijn(!) terwijl we lezen in de wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen:\nArtikel 31\nOp de eerste vordering van de personen, belast met de opsporing van de in deze wet strafbaar gestelde feiten is de bestuurder van een motorrijtuig verplicht het rijtuig te doen stilhouden en indien hij ingevolge artikel 14 eerste lid, artikel 17 tweede lid of artikel 19 eerste lid een document bij zich moet hebben, dit behoorlijk ter inzage af te geven."
        }
      ],
      "glosses": [
        "in meer algemene zin elk tuig waarmee kan worden gereden"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-rijtuig.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/b/b5/Nl-rijtuig.ogg/Nl-rijtuig.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rijtuig.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "koets"
    }
  ],
  "tags": [
    "neuter"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "wagen die door een of meer paarden getrokken wordt",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Kutsche"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een van de wagens van trein of tram",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Wagen"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een van de wagens van trein of tram",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Waggon"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "een van de wagens van trein of tram",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Wagon"
    }
  ],
  "word": "rijtuig"
}

Download raw JSONL data for rijtuig meaning in Nederlands (4.0kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the nlwiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.