See rationaliseren in All languages combined, or Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Achtervoegsel -iseren in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Ontbrekend geluid", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Retrograad van het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "WikiWoordenboek:Wikilink", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 14", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_texts": [ "Leenwoord uit het Engels, in de betekenis van ‘rationeel maken’ voor het eerst aangetroffen in 1847", "uit het Latijn met het achtervoegsel -iseren" ], "hyphenation": "ra·ti·o·na·li·se·ren", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "verb", "pos_title": "Werkwoord", "senses": [ { "examples": [ { "bold_text_offsets": [ [ 555, 568 ] ], "text": "Samen lopen we naar de gemeenschappelijke keuken. Zij zet koffie en thee. Ik leg twee mini-taartjes op een schoteltje. De therapie, vraag ik als we weer zitten, waar was die voor nodig? „Oude shit”, zegt zij. Narigheid uit haar jeugd die ze nooit had opgeruimd. Je zou toch denken dat ze dat verleden wel verwerkt had, na al die sterk autobiografische boeken over puberproblemen. Nee dus. Ze heeft er uren therapie in gestoken om te ontdekken dat die survivalboeken pasten in het patroon dat ze van jongs af aan al toepast. „Ik analyseer een probleem, ik rationaliseer het en dan maak ik er een mooi verhaal van.”" }, { "bold_text_offsets": [ [ 355, 369 ] ], "text": "Maar het meest schadelijke zit elders: een grillige, beledigingen rondstrooiende man is nu de machtigste man ter wereld. Alles hangt af van hoe hij zich als president gedraagt, in de VS en tegen de rest van de wereld. Wild om zich heen slaand of niet? Spanningen tussen landen en bevolkingsgroepen vergrotend of niet? Het heeft geen zin zijn beleid nu te rationaliseren, het is afwachten. Nog een beurswijsheid: reken nergens op." } ], "glosses": [ "in overeenstemming brengen met de rede" ], "id": "nl-rationaliseren-nl-verb-bxO7SePR" }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Economie_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "bold_text_offsets": [ [ 230, 245 ] ], "text": "Sociale media onderstrepen de patstelling tussen degenen die - ik vat even samen - „kapitalistische, grootschalige, industriële, chemische productie waarmee boeren worden uitgebuit” volledig afwijzen, en voorstanders van verdere „rationalisering, robotisering en geïndividualiseerde voeding”. In concrete termen: wel of geen vlees eten en produceren en exporteren, koeien in de wei of op stal, alleen lokale groenten en fruit of toch geïmporteerd, wel of geen kunstmest en chemicaliën, genetische modificatie als no go area of juist conditio sine qua non voor duurzaamheid, alleen nog biologisch of juist smart hightech. En wat is betaalbaarheid als ecologisch verantwoorde, authentieke en alternatieve winkels peperduur zijn?" } ], "glosses": [ "het productieproces efficiënter maken" ], "id": "nl-rationaliseren-nl-verb-0Aj08jvb", "topics": [ "economics" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-rationaliseren.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fa/Nl-rationaliseren.ogg/Nl-rationaliseren.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rationaliseren.ogg" } ], "synonyms": [ { "sense_index": 1, "word": "argumenteren" }, { "sense_index": 1, "word": "verklaren" }, { "sense_index": 1, "word": "beredeneren" } ], "word": "rationaliseren" }
{ "categories": [ "Achtervoegsel -iseren in het Nederlands", "Ontbrekend geluid", "Retrograad van het Nederlands", "Werkwoord in het Nederlands", "WikiWoordenboek:Wikilink", "Woorden in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "Woorden in het Nederlands van lengte 14" ], "etymology_texts": [ "Leenwoord uit het Engels, in de betekenis van ‘rationeel maken’ voor het eerst aangetroffen in 1847", "uit het Latijn met het achtervoegsel -iseren" ], "hyphenation": "ra·ti·o·na·li·se·ren", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "verb", "pos_title": "Werkwoord", "senses": [ { "examples": [ { "bold_text_offsets": [ [ 555, 568 ] ], "text": "Samen lopen we naar de gemeenschappelijke keuken. Zij zet koffie en thee. Ik leg twee mini-taartjes op een schoteltje. De therapie, vraag ik als we weer zitten, waar was die voor nodig? „Oude shit”, zegt zij. Narigheid uit haar jeugd die ze nooit had opgeruimd. Je zou toch denken dat ze dat verleden wel verwerkt had, na al die sterk autobiografische boeken over puberproblemen. Nee dus. Ze heeft er uren therapie in gestoken om te ontdekken dat die survivalboeken pasten in het patroon dat ze van jongs af aan al toepast. „Ik analyseer een probleem, ik rationaliseer het en dan maak ik er een mooi verhaal van.”" }, { "bold_text_offsets": [ [ 355, 369 ] ], "text": "Maar het meest schadelijke zit elders: een grillige, beledigingen rondstrooiende man is nu de machtigste man ter wereld. Alles hangt af van hoe hij zich als president gedraagt, in de VS en tegen de rest van de wereld. Wild om zich heen slaand of niet? Spanningen tussen landen en bevolkingsgroepen vergrotend of niet? Het heeft geen zin zijn beleid nu te rationaliseren, het is afwachten. Nog een beurswijsheid: reken nergens op." } ], "glosses": [ "in overeenstemming brengen met de rede" ] }, { "categories": [ "Economie_in_het_Nederlands" ], "examples": [ { "bold_text_offsets": [ [ 230, 245 ] ], "text": "Sociale media onderstrepen de patstelling tussen degenen die - ik vat even samen - „kapitalistische, grootschalige, industriële, chemische productie waarmee boeren worden uitgebuit” volledig afwijzen, en voorstanders van verdere „rationalisering, robotisering en geïndividualiseerde voeding”. In concrete termen: wel of geen vlees eten en produceren en exporteren, koeien in de wei of op stal, alleen lokale groenten en fruit of toch geïmporteerd, wel of geen kunstmest en chemicaliën, genetische modificatie als no go area of juist conditio sine qua non voor duurzaamheid, alleen nog biologisch of juist smart hightech. En wat is betaalbaarheid als ecologisch verantwoorde, authentieke en alternatieve winkels peperduur zijn?" } ], "glosses": [ "het productieproces efficiënter maken" ], "topics": [ "economics" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-rationaliseren.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fa/Nl-rationaliseren.ogg/Nl-rationaliseren.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rationaliseren.ogg" } ], "synonyms": [ { "sense_index": 1, "word": "argumenteren" }, { "sense_index": 1, "word": "verklaren" }, { "sense_index": 1, "word": "beredeneren" } ], "word": "rationaliseren" }
Download raw JSONL data for rationaliseren meaning in Nederlands (3.1kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-06-18 from the nlwiktionary dump dated 2025-06-01 using wiktextract (074e7de and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.