"patronaal" meaning in Nederlands

See patronaal in All languages combined, or Wiktionary

Adjective

Audio: nl-patronaal.ogg Forms: patronaler [uninflected, comparative], patronaalst [uninflected, superlative], patronale [inflected, positive], patronalere [inflected, comparative], patronaalste [inflected, superlative], patronaals [partitive, positive], patronalers [partitive, comparative]
  1. betrekking hebbend op de werkgevers
    Sense id: nl-patronaal-nl-adj-cpzH9q-Z
  2. beschermend, heersend, overheersend, onderdrukkend
    Sense id: nl-patronaal-nl-adj-v6i9ri32
  3. betrekking hebbend op de schutspatroon
    Sense id: nl-patronaal-nl-adj-VAxLTFqO
The following are not (yet) sense-disambiguated

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Achtervoegsel -aal in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 9",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "afgeleid van patroon met het achtervoegsel -aal"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "patronaler",
      "tags": [
        "uninflected",
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronaalst",
      "tags": [
        "uninflected",
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronale",
      "tags": [
        "inflected",
        "positive"
      ]
    },
    {
      "form": "patronalere",
      "tags": [
        "inflected",
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronaalste",
      "tags": [
        "inflected",
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronaals",
      "tags": [
        "partitive",
        "positive"
      ]
    },
    {
      "form": "patronalers",
      "tags": [
        "partitive",
        "comparative"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "pa·tro·naal",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Bijvoeglijk naamwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Centraal in het plan van premier Dehaene staat de strijd voor banen en de bestrijding van de werkloosheid. Hij zet in op verlaging van de arbeidskosten door het werkgeversaandeel in de sociale premies voor de laagste lonen fors te verlagen. De 'patronale' bijdrage voor het minimumloon wordt bijna gehalveerd. Verlaging van de werkgeverspremies dient ook als lokkertje om ondernemers en vakbonden er toe aan te zetten per bedrijf plannen op te stellen voor arbeidsherverdeling."
        }
      ],
      "glosses": [
        "betrekking hebbend op de werkgevers"
      ],
      "id": "nl-patronaal-nl-adj-cpzH9q-Z"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "De eerste politicus die de gewaagde stelling poneerde dat Suriname eigenlijk veel eerder onafhankelijk had moeten worden, was Den Uyl. Hij kreeg kort na de coup van de sergeanten het verwijt dat hij Suriname te haastig naar de onafhankelijkheid had gedreven. Maar in een interview met deze krant ontkende hij dat. Hij zei, op 3 maart 1983, onder meer: ,,De gebeurtenissen in dat land zijn de prijs van een te lang volgehouden parochiale, patronale ontwikkeling. Als Suriname eerder onafhankelijk was geworden, had het zich rekenschap moeten geven van de nieuwe stromingen in de wereld en het land zich wellicht anders ontwikkeld."
        },
        {
          "text": "Deze verzuilde maatschappij zorgde voor een duidelijke identiteitsbeleving bij de burger. Wij waren samen de besten, de slimsten, de sterksten - en de rest was fout, of op z’n minst toch van het rechte pad afgedwaald. Liberalen fulmineerden tegen het paternalistische, betuttelende wereldbeeld van socialisten en katholieken; de sossen hekelden de patronale slippendragerij van hun ideologische tegenhangers; de katholieke tjeven sloegen de hele antiklerikale zwik in de ban en bezweerden hun volgers dat wie in het identiteitsverhaal van de tegenstander mee stapte, er gratis een enkeltje hellevuur bij kreeg. Tussen de verschillende groeperingen was weinig contact."
        }
      ],
      "glosses": [
        "beschermend, heersend, overheersend, onderdrukkend"
      ],
      "id": "nl-patronaal-nl-adj-v6i9ri32"
    },
    {
      "glosses": [
        "betrekking hebbend op de schutspatroon"
      ],
      "id": "nl-patronaal-nl-adj-VAxLTFqO"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-patronaal.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/83/Nl-patronaal.ogg/Nl-patronaal.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-patronaal.ogg"
    }
  ],
  "word": "patronaal"
}
{
  "categories": [
    "Achtervoegsel -aal in het Nederlands",
    "Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands",
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 9"
  ],
  "etymology_texts": [
    "afgeleid van patroon met het achtervoegsel -aal"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "patronaler",
      "tags": [
        "uninflected",
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronaalst",
      "tags": [
        "uninflected",
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronale",
      "tags": [
        "inflected",
        "positive"
      ]
    },
    {
      "form": "patronalere",
      "tags": [
        "inflected",
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronaalste",
      "tags": [
        "inflected",
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "patronaals",
      "tags": [
        "partitive",
        "positive"
      ]
    },
    {
      "form": "patronalers",
      "tags": [
        "partitive",
        "comparative"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "pa·tro·naal",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Bijvoeglijk naamwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Centraal in het plan van premier Dehaene staat de strijd voor banen en de bestrijding van de werkloosheid. Hij zet in op verlaging van de arbeidskosten door het werkgeversaandeel in de sociale premies voor de laagste lonen fors te verlagen. De 'patronale' bijdrage voor het minimumloon wordt bijna gehalveerd. Verlaging van de werkgeverspremies dient ook als lokkertje om ondernemers en vakbonden er toe aan te zetten per bedrijf plannen op te stellen voor arbeidsherverdeling."
        }
      ],
      "glosses": [
        "betrekking hebbend op de werkgevers"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "De eerste politicus die de gewaagde stelling poneerde dat Suriname eigenlijk veel eerder onafhankelijk had moeten worden, was Den Uyl. Hij kreeg kort na de coup van de sergeanten het verwijt dat hij Suriname te haastig naar de onafhankelijkheid had gedreven. Maar in een interview met deze krant ontkende hij dat. Hij zei, op 3 maart 1983, onder meer: ,,De gebeurtenissen in dat land zijn de prijs van een te lang volgehouden parochiale, patronale ontwikkeling. Als Suriname eerder onafhankelijk was geworden, had het zich rekenschap moeten geven van de nieuwe stromingen in de wereld en het land zich wellicht anders ontwikkeld."
        },
        {
          "text": "Deze verzuilde maatschappij zorgde voor een duidelijke identiteitsbeleving bij de burger. Wij waren samen de besten, de slimsten, de sterksten - en de rest was fout, of op z’n minst toch van het rechte pad afgedwaald. Liberalen fulmineerden tegen het paternalistische, betuttelende wereldbeeld van socialisten en katholieken; de sossen hekelden de patronale slippendragerij van hun ideologische tegenhangers; de katholieke tjeven sloegen de hele antiklerikale zwik in de ban en bezweerden hun volgers dat wie in het identiteitsverhaal van de tegenstander mee stapte, er gratis een enkeltje hellevuur bij kreeg. Tussen de verschillende groeperingen was weinig contact."
        }
      ],
      "glosses": [
        "beschermend, heersend, overheersend, onderdrukkend"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "betrekking hebbend op de schutspatroon"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-patronaal.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/83/Nl-patronaal.ogg/Nl-patronaal.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-patronaal.ogg"
    }
  ],
  "word": "patronaal"
}

Download raw JSONL data for patronaal meaning in Nederlands (3.1kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the nlwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.