"hoogmogend" meaning in Nederlands

See hoogmogend in All languages combined, or Wiktionary

Adjective

IPA: hoxˈmoɣənt Audio: nl-hoogMOOgunt.ogg Forms: hoogmogender [uninflected, comparative], hoogmogende [inflected, positive], hoogmogends [partitive, positive]
  1. verheven en zeer machtig Tags: obsolete
    Sense id: nl-hoogmogend-nl-adj-kwMhA3Y1 Categories (other): Verouderd_in_het_Nederlands, Woorden met referenties naar een online publicatie
  2. gebruikt als aanspreektitel voor de Staten-Generaal tijdens de Republiek
    Sense id: nl-hoogmogend-nl-adj-lyLFj1a8 Categories (other): Geschiedenis_in_het_Nederlands, Woorden met referenties naar een online publicatie Topics: history
  3. tot de hoogste gezagsdragers behorend Tags: humorous
    Sense id: nl-hoogmogend-nl-adj-2jVU8~w1 Categories (other): Schertsend_in_het_Nederlands, Woorden met referenties naar een online publicatie
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: hoogmogendheid, hoogmogendheden Translations (gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek): hochmögend (Duits), high and mighty (Engels), hauts et puissants (Frans), celsos ac praepotentes (Latijn)

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Samenstelling in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 10",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "hoogmogendheid"
    },
    {
      "word": "hoogmogendheden"
    }
  ],
  "descendants": [
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "word": "hogan mogan"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "samenstelling van hoog bn en mogend ww van Middelnederlands hoochmogende en hooch ende mogende\n**[2] gebruikt als aanspreektitel voor de Staten-Generaal tijdens de Republiek"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "hoogmogender",
      "tags": [
        "uninflected",
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "hoogmogende",
      "tags": [
        "inflected",
        "positive"
      ]
    },
    {
      "form": "hoogmogends",
      "tags": [
        "partitive",
        "positive"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "hoog·mo·gend",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "notes": [
    "[2] Hoewel de gebruikelijke aanspreekvorm voor provinciale staten \"edelgrootmogend\" was, komt het soms voor dat die ook als \"hoogmogend\" werden aangeduid; hier kan ook sprake zijn van betekenis 1."
  ],
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Bijvoeglijk naamwoord",
  "proverbs": [
    {
      "word": "hare Hoogmogenden"
    },
    {
      "word": "hunne Hoogmogenden"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Verouderd_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Nieuwe Berijming\n “Psalm 68 vers 12” (1967) op psalmboek.nl",
          "text": "Doorluchtig is uw majesteit,\ngeef aan uw volk standvastigheid,\no Heere God hoogmogend."
        }
      ],
      "glosses": [
        "verheven en zeer machtig"
      ],
      "id": "nl-hoogmogend-nl-adj-kwMhA3Y1",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Geschiedenis_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Weblink bron Boekbeschouwing. in: Vaderlandsche Letteroefeningen., jrg. 77 deel 1 (1835), G.S. Leeneman van der Kroe en J.W. IJntema, Amsterdam, p. 185 op Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren",
          "text": "Bijbel, of de gansche Heilige Schrift, bevattende al de kanonijke Boeken van het Oude en Nieuwe Testament, uit de oorspronkelijke Talen in onze Nederlandsche Taal getrouwelijk overgezet, op last van de Hoogmogende Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden, en volgens het Besluit van de Synode Nationaal, gehouden te Dordrecht, in de jaren 1618 en 1619."
        }
      ],
      "glosses": [
        "gebruikt als aanspreektitel voor de Staten-Generaal tijdens de Republiek"
      ],
      "id": "nl-hoogmogend-nl-adj-lyLFj1a8",
      "raw_tags": [
        "Nederland"
      ],
      "topics": [
        "history"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Schertsend_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Weblink bron\nRaymond van den Boogaard\n “In dienst van de tijd” (15 november 2003) op nrc.nl",
          "text": "Ongeveer honderd belangstellenden, merendeels hoge ambtenaren, hebben zich verzameld voor een lezing van James Kennedy (40) in Sociëteit De Witte, georganiseerd door de Haagse denktank Raad van Open Bestuur. De uit de Verenigde Staten afkomstige Kennedy staat, behalve als beschrijver van de Nederlandse politieke cultuur, ook bekend als criticus ervan. En hij spaart zijn hoogmogend gehoor vanmiddag geenszins."
        }
      ],
      "glosses": [
        "tot de hoogste gezagsdragers behorend"
      ],
      "id": "nl-hoogmogend-nl-adj-2jVU8~w1",
      "tags": [
        "humorous"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-hoogMOOgunt.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Nl-hoogMOOgunt.ogg/Nl-hoogMOOgunt.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hoogMOOgunt.ogg"
    },
    {
      "ipa": "hoxˈmoɣənt"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "hochmögend"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "high and mighty"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "hauts et puissants"
    },
    {
      "lang": "Latijn",
      "lang_code": "la",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "celsos ac praepotentes"
    }
  ],
  "word": "hoogmogend"
}
{
  "categories": [
    "Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands",
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Samenstelling in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 10",
    "Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands",
    "Woorden met referenties naar een online publicatie"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "hoogmogendheid"
    },
    {
      "word": "hoogmogendheden"
    }
  ],
  "descendants": [
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "word": "hogan mogan"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "samenstelling van hoog bn en mogend ww van Middelnederlands hoochmogende en hooch ende mogende\n**[2] gebruikt als aanspreektitel voor de Staten-Generaal tijdens de Republiek"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "hoogmogender",
      "tags": [
        "uninflected",
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "hoogmogende",
      "tags": [
        "inflected",
        "positive"
      ]
    },
    {
      "form": "hoogmogends",
      "tags": [
        "partitive",
        "positive"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "hoog·mo·gend",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "notes": [
    "[2] Hoewel de gebruikelijke aanspreekvorm voor provinciale staten \"edelgrootmogend\" was, komt het soms voor dat die ook als \"hoogmogend\" werden aangeduid; hier kan ook sprake zijn van betekenis 1."
  ],
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Bijvoeglijk naamwoord",
  "proverbs": [
    {
      "word": "hare Hoogmogenden"
    },
    {
      "word": "hunne Hoogmogenden"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Verouderd_in_het_Nederlands",
        "Woorden met referenties naar een online publicatie"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Nieuwe Berijming\n “Psalm 68 vers 12” (1967) op psalmboek.nl",
          "text": "Doorluchtig is uw majesteit,\ngeef aan uw volk standvastigheid,\no Heere God hoogmogend."
        }
      ],
      "glosses": [
        "verheven en zeer machtig"
      ],
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Geschiedenis_in_het_Nederlands",
        "Woorden met referenties naar een online publicatie"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Weblink bron Boekbeschouwing. in: Vaderlandsche Letteroefeningen., jrg. 77 deel 1 (1835), G.S. Leeneman van der Kroe en J.W. IJntema, Amsterdam, p. 185 op Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren",
          "text": "Bijbel, of de gansche Heilige Schrift, bevattende al de kanonijke Boeken van het Oude en Nieuwe Testament, uit de oorspronkelijke Talen in onze Nederlandsche Taal getrouwelijk overgezet, op last van de Hoogmogende Heeren Staten Generaal der Vereenigde Nederlanden, en volgens het Besluit van de Synode Nationaal, gehouden te Dordrecht, in de jaren 1618 en 1619."
        }
      ],
      "glosses": [
        "gebruikt als aanspreektitel voor de Staten-Generaal tijdens de Republiek"
      ],
      "raw_tags": [
        "Nederland"
      ],
      "topics": [
        "history"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Schertsend_in_het_Nederlands",
        "Woorden met referenties naar een online publicatie"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Weblink bron\nRaymond van den Boogaard\n “In dienst van de tijd” (15 november 2003) op nrc.nl",
          "text": "Ongeveer honderd belangstellenden, merendeels hoge ambtenaren, hebben zich verzameld voor een lezing van James Kennedy (40) in Sociëteit De Witte, georganiseerd door de Haagse denktank Raad van Open Bestuur. De uit de Verenigde Staten afkomstige Kennedy staat, behalve als beschrijver van de Nederlandse politieke cultuur, ook bekend als criticus ervan. En hij spaart zijn hoogmogend gehoor vanmiddag geenszins."
        }
      ],
      "glosses": [
        "tot de hoogste gezagsdragers behorend"
      ],
      "tags": [
        "humorous"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-hoogMOOgunt.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/ee/Nl-hoogMOOgunt.ogg/Nl-hoogMOOgunt.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hoogMOOgunt.ogg"
    },
    {
      "ipa": "hoxˈmoɣənt"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "hochmögend"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "high and mighty"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "hauts et puissants"
    },
    {
      "lang": "Latijn",
      "lang_code": "la",
      "sense": "gebruikt als aanspreektitel voor leden van de Staten-Generaal tijdens de Republiek",
      "sense_index": 2,
      "word": "celsos ac praepotentes"
    }
  ],
  "word": "hoogmogend"
}

Download raw JSONL data for hoogmogend meaning in Nederlands (4.3kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-29 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (70a4daf and 5c11237). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.