"diesel" meaning in Nederlands

See diesel in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: ˈdizəl Audio: nl-diesel.ogg Forms: diesels [plural], dieseltje [diminutive, singular], dieseltjes [diminutive, plural]
  1. motor, aangedreven door gasolie die fijn verdeeld in de cilinders gespoten wordt, waar zij door hoge druk en hoge temperatuur vanzelf ontbrandt
    Sense id: nl-diesel-nl-noun-tFgg0X~N Categories (other): Motortechniek_in_het_Nederlands
  2. voertuig dat met een dieselmotor wordt aangedreven
    Sense id: nl-diesel-nl-noun-X7huyOK-
  3. iemand die langzaam maar gestaag kan doorgaan Tags: figuratively
    Sense id: nl-diesel-nl-noun-APV8AnP4 Categories (other): Figuurlijk_in_het_Nederlands, Woorden met boekreferenties
  4. aardolieproduct dat in aanwezigheid van voldoende zuurstof bij compressie vanzelf tot ontbranding overgaat en zo geen ontstekingsmechanisme nodig heeft
    Sense id: nl-diesel-nl-noun-r5aZg19W
The following are not (yet) sense-disambiguated
Translations (dieselmotor): diesel (Engels), motor diesel [masculine] (Spaans)
Categories (other): Eponiem_in_het_Nederlands, Figuurlijk_in_het_Nederlands, Ontbrekend geluid, Retrograad van het Nederlands, Telbaar, Verkorting_in_het_Nederlands, Woorden in het Nederlands, Woorden in het Nederlands met IPA-weergave, Woorden in het Nederlands met audioweergave, Woorden in het Nederlands van lengte 6, Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands, Zelfstandig naamwoord in het Nederlands Hyponyms: afvaldiesel, algendiesel, bedrijfsdiesel, biodiesel, dieselen, fluisterdiesel, hybridediesel, kokosdiesel, ontbossingsdiesel, scheepsdiesel, turbodiesel Derived forms: dieselaccijns, dieselakkoord, dieselauto, dieselbestelauto, dieselbrandstof, dieselbus, dieselcompensatie, dieselcrisis, dieselduppie, dieselelektrisch, dieselen, dieselgemaal, dieselgeweten, dieselhybride, dieselloc, diesellocomotief, dieselmotor, dieselolie, dieseloproer, dieselprijs, dieselroet, dieselstabilisator, dieseltank, dieseltractie, dieseltrein, dieseltweetje

Verb

IPA: ˈdizəl Audio: nl-diesel.ogg
  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van dieselen Tags: form-of Form of: dieselen
    Sense id: nl-diesel-nl-verb-1huqF4yK
  2. gebiedende wijs van dieselen Tags: form-of Form of: dieselen
    Sense id: nl-diesel-nl-verb-4JcEOQxX
  3. tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van dieselen Tags: form-of, inversion Form of: dieselen
    Sense id: nl-diesel-nl-verb-H4KwPg-8
The following are not (yet) sense-disambiguated

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Eponiem_in_het_Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Telbaar",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Verkorting_in_het_Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "dieselaccijns"
    },
    {
      "word": "dieselakkoord"
    },
    {
      "word": "dieselauto"
    },
    {
      "word": "dieselbestelauto"
    },
    {
      "word": "dieselbrandstof"
    },
    {
      "word": "dieselbus"
    },
    {
      "word": "dieselcompensatie"
    },
    {
      "word": "dieselcrisis"
    },
    {
      "word": "dieselduppie"
    },
    {
      "word": "dieselelektrisch"
    },
    {
      "word": "dieselen"
    },
    {
      "word": "dieselgemaal"
    },
    {
      "word": "dieselgeweten"
    },
    {
      "word": "dieselhybride"
    },
    {
      "word": "dieselloc"
    },
    {
      "word": "diesellocomotief"
    },
    {
      "word": "dieselmotor"
    },
    {
      "word": "dieselolie"
    },
    {
      "word": "dieseloproer"
    },
    {
      "word": "dieselprijs"
    },
    {
      "word": "dieselroet"
    },
    {
      "word": "dieselstabilisator"
    },
    {
      "word": "dieseltank"
    },
    {
      "word": "dieseltractie"
    },
    {
      "word": "dieseltrein"
    },
    {
      "word": "dieseltweetje"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "eponiem, van Duits Diesel zn , in de betekenis van ‘soort motor en de brandstof daarvoor’ voor het eerst aangetroffen in 1907\n**[1] (verkorting) van dieselmotor\n**[2] (verkorting) van dieselauto of dieselvoertuig\n**[3] (figuurlijk) gebruik van de verkorting van dieselvoertuig of dieselauto\n**[4] (verkorting) van dieselbenzine, dieselbrandstof of dieselolie"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "diesels",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "dieseltje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "dieseltjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "die·sel",
  "hyponyms": [
    {
      "word": "afvaldiesel"
    },
    {
      "word": "algendiesel"
    },
    {
      "word": "bedrijfsdiesel"
    },
    {
      "word": "biodiesel"
    },
    {
      "word": "dieselen"
    },
    {
      "word": "fluisterdiesel"
    },
    {
      "word": "hybridediesel"
    },
    {
      "word": "kokosdiesel"
    },
    {
      "word": "ontbossingsdiesel"
    },
    {
      "word": "scheepsdiesel"
    },
    {
      "word": "turbodiesel"
    }
  ],
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Motortechniek_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Een diesel heeft geen bougies nodig want de brandstof ontbrandt spontaan door de hoge druk en temperatuur in de cilinder."
        }
      ],
      "glosses": [
        "motor, aangedreven door gasolie die fijn verdeeld in de cilinders gespoten wordt, waar zij door hoge druk en hoge temperatuur vanzelf ontbrandt"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-noun-tFgg0X~N",
      "raw_tags": [
        "motortechniek"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Veel zakelijke personenauto's zijn diesels."
        }
      ],
      "glosses": [
        "voertuig dat met een dieselmotor wordt aangedreven"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-noun-X7huyOK-"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met boekreferenties",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers",
          "text": "Vreemd genoeg had ik haar de afgelopen maand vele malen ingehaald maar kwam ik haar telkens weer tegen. Ze had het ritme van een trouwe diesel, stopte heel zelden en maakte lange dagen."
        }
      ],
      "glosses": [
        "iemand die langzaam maar gestaag kan doorgaan"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-noun-APV8AnP4",
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "In Nederland is een liter diesel goedkoper dan een liter benzine."
        }
      ],
      "glosses": [
        "aardolieproduct dat in aanwezigheid van voldoende zuurstof bij compressie vanzelf tot ontbranding overgaat en zo geen ontstekingsmechanisme nodig heeft"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-noun-r5aZg19W"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-diesel.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/db/Nl-diesel.ogg/Nl-diesel.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-diesel.ogg"
    },
    {
      "ipa": "ˈdizəl"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "dieselmotor",
      "sense_index": 1,
      "word": "diesel"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "dieselmotor",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "motor diesel"
    }
  ],
  "word": "diesel"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "1ps",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Eponiem_in_het_Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Verkorting_in_het_Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Werkwoordsvorm in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "eponiem, van Duits Diesel zn , in de betekenis van ‘soort motor en de brandstof daarvoor’ voor het eerst aangetroffen in 1907\n**[1] (verkorting) van dieselmotor\n**[2] (verkorting) van dieselauto of dieselvoertuig\n**[3] (figuurlijk) gebruik van de verkorting van dieselvoertuig of dieselauto\n**[4] (verkorting) van dieselbenzine, dieselbrandstof of dieselolie"
  ],
  "hyphenation": "die·sel",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Werkwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Ik diesel."
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "dieselen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van dieselen"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-verb-1huqF4yK",
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Diesel!"
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "dieselen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "gebiedende wijs van dieselen"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-verb-4JcEOQxX",
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Diesel je?"
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "dieselen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van dieselen"
      ],
      "id": "nl-diesel-nl-verb-H4KwPg-8",
      "tags": [
        "form-of",
        "inversion"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-diesel.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/db/Nl-diesel.ogg/Nl-diesel.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-diesel.ogg"
    },
    {
      "ipa": "ˈdizəl"
    }
  ],
  "tags": [
    "form-of"
  ],
  "word": "diesel"
}
{
  "categories": [
    "Eponiem_in_het_Nederlands",
    "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Telbaar",
    "Verkorting_in_het_Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
    "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
    "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "dieselaccijns"
    },
    {
      "word": "dieselakkoord"
    },
    {
      "word": "dieselauto"
    },
    {
      "word": "dieselbestelauto"
    },
    {
      "word": "dieselbrandstof"
    },
    {
      "word": "dieselbus"
    },
    {
      "word": "dieselcompensatie"
    },
    {
      "word": "dieselcrisis"
    },
    {
      "word": "dieselduppie"
    },
    {
      "word": "dieselelektrisch"
    },
    {
      "word": "dieselen"
    },
    {
      "word": "dieselgemaal"
    },
    {
      "word": "dieselgeweten"
    },
    {
      "word": "dieselhybride"
    },
    {
      "word": "dieselloc"
    },
    {
      "word": "diesellocomotief"
    },
    {
      "word": "dieselmotor"
    },
    {
      "word": "dieselolie"
    },
    {
      "word": "dieseloproer"
    },
    {
      "word": "dieselprijs"
    },
    {
      "word": "dieselroet"
    },
    {
      "word": "dieselstabilisator"
    },
    {
      "word": "dieseltank"
    },
    {
      "word": "dieseltractie"
    },
    {
      "word": "dieseltrein"
    },
    {
      "word": "dieseltweetje"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "eponiem, van Duits Diesel zn , in de betekenis van ‘soort motor en de brandstof daarvoor’ voor het eerst aangetroffen in 1907\n**[1] (verkorting) van dieselmotor\n**[2] (verkorting) van dieselauto of dieselvoertuig\n**[3] (figuurlijk) gebruik van de verkorting van dieselvoertuig of dieselauto\n**[4] (verkorting) van dieselbenzine, dieselbrandstof of dieselolie"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "diesels",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "dieseltje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "dieseltjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "die·sel",
  "hyponyms": [
    {
      "word": "afvaldiesel"
    },
    {
      "word": "algendiesel"
    },
    {
      "word": "bedrijfsdiesel"
    },
    {
      "word": "biodiesel"
    },
    {
      "word": "dieselen"
    },
    {
      "word": "fluisterdiesel"
    },
    {
      "word": "hybridediesel"
    },
    {
      "word": "kokosdiesel"
    },
    {
      "word": "ontbossingsdiesel"
    },
    {
      "word": "scheepsdiesel"
    },
    {
      "word": "turbodiesel"
    }
  ],
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Motortechniek_in_het_Nederlands"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Een diesel heeft geen bougies nodig want de brandstof ontbrandt spontaan door de hoge druk en temperatuur in de cilinder."
        }
      ],
      "glosses": [
        "motor, aangedreven door gasolie die fijn verdeeld in de cilinders gespoten wordt, waar zij door hoge druk en hoge temperatuur vanzelf ontbrandt"
      ],
      "raw_tags": [
        "motortechniek"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Veel zakelijke personenauto's zijn diesels."
        }
      ],
      "glosses": [
        "voertuig dat met een dieselmotor wordt aangedreven"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
        "Woorden met boekreferenties"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers",
          "text": "Vreemd genoeg had ik haar de afgelopen maand vele malen ingehaald maar kwam ik haar telkens weer tegen. Ze had het ritme van een trouwe diesel, stopte heel zelden en maakte lange dagen."
        }
      ],
      "glosses": [
        "iemand die langzaam maar gestaag kan doorgaan"
      ],
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "In Nederland is een liter diesel goedkoper dan een liter benzine."
        }
      ],
      "glosses": [
        "aardolieproduct dat in aanwezigheid van voldoende zuurstof bij compressie vanzelf tot ontbranding overgaat en zo geen ontstekingsmechanisme nodig heeft"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-diesel.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/db/Nl-diesel.ogg/Nl-diesel.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-diesel.ogg"
    },
    {
      "ipa": "ˈdizəl"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "dieselmotor",
      "sense_index": 1,
      "word": "diesel"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "dieselmotor",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "motor diesel"
    }
  ],
  "word": "diesel"
}

{
  "categories": [
    "1ps",
    "Eponiem_in_het_Nederlands",
    "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Verkorting_in_het_Nederlands",
    "Werkwoordsvorm in het Nederlands",
    "WikiWoordenboek:Wikilink",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
    "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands"
  ],
  "etymology_texts": [
    "eponiem, van Duits Diesel zn , in de betekenis van ‘soort motor en de brandstof daarvoor’ voor het eerst aangetroffen in 1907\n**[1] (verkorting) van dieselmotor\n**[2] (verkorting) van dieselauto of dieselvoertuig\n**[3] (figuurlijk) gebruik van de verkorting van dieselvoertuig of dieselauto\n**[4] (verkorting) van dieselbenzine, dieselbrandstof of dieselolie"
  ],
  "hyphenation": "die·sel",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Werkwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Ik diesel."
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "dieselen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van dieselen"
      ],
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Diesel!"
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "dieselen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "gebiedende wijs van dieselen"
      ],
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Diesel je?"
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "dieselen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van dieselen"
      ],
      "tags": [
        "form-of",
        "inversion"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-diesel.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/db/Nl-diesel.ogg/Nl-diesel.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-diesel.ogg"
    },
    {
      "ipa": "ˈdizəl"
    }
  ],
  "tags": [
    "form-of"
  ],
  "word": "diesel"
}

Download raw JSONL data for diesel meaning in Nederlands (5.6kB)

{
  "called_from": "core/1021",
  "msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U001023f3', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')",
  "path": [
    "diesel",
    "Template:citeer",
    "ARG-DEFVAL"
  ],
  "section": "Nederlands",
  "subsection": "Zelfstandig naamwoord",
  "title": "diesel",
  "trace": ""
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-31 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (bcd5c38 and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.