"uitwas" meaning in All languages combined

See uitwas on Wiktionary

Noun [Nederlands]

Audio: nl-uitwas.ogg Forms: uitwassen [plural], uitwasje [diminutive, singular], uitwasjes [diminutive, plural]
  1. wat naar buiten uitgroeit
    Sense id: nl-uitwas-nl-noun-4qh8EarA Categories (other): Woorden met referenties naar een online publicatie
  2. ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling (van een fenomeen, beleid, handeling, e.d.) Tags: figuratively
    Sense id: nl-uitwas-nl-noun--c5ukFOJ Categories (other): Figuurlijk_in_het_Nederlands, Woorden met referenties naar een online publicatie
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: uitwasbaar, uitwassing Related terms: buitensporigheid, exces, overdaad, uitspatting Translations (ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling): Auswuchs [masculine] (Duits), excess (Engels), dérive [feminine] (Frans), excès [masculine] (Frans), exceso [masculine] (Spaans) Translations (uitgroeisel): Auswuchs [masculine] (Duits), outgrowth (Engels), excrescence (Engels), excroissance [feminine] (Frans), excrecencia [feminine] (Spaans)

Verb [Nederlands]

Audio: nl-uitwas.ogg
  1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van uitwassen Tags: form-of, with-subordinate-clause Form of: uitwassen
    Sense id: nl-uitwas-nl-verb-1wb0Yw7l
The following are not (yet) sense-disambiguated

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Samenstelling in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Telbaar",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "uitwasbaar"
    },
    {
      "word": "uitwassing"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "Leenvertaling van wetenschappelijk Latijn excrescentia, voor het eerst aangetroffen in 1640 in een werk van de Zuid-Nederlandse jezuïet Adriaan Poirters, voor vindplaats zie hieronder, en vervolgens opgenomen in het invloedrijke woordenboek van de Amsterdamse classicus en filosoof Lodewijk Meyer (1629-1681).",
    "samenstelling van uit en was",
    "[2] In de figuurlijke betekenis, vanaf de 19e eeuw."
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "uitwassen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "uitwasje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "uitwasjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "uit·was",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "related": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "buitensporigheid"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "exces"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "overdaad"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "uitspatting"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Adriaen Poirters\n “Af-beeldinghe van d'eerste eeuwe der Societeyt Iesu” (1640), Plantijn, Antwerpen, p. 148 op dbnl.org",
          "text": "Dan hebt ghy moeyte vanden boom sijnen breederen uytwas te beletten, als ghy hem eens gheplant hebt: soo wanneer Godt den wasdom gheeft, te vergheefs stelt ghy hem paelen, oft beschrijft sijne grootte."
        }
      ],
      "glosses": [
        "wat naar buiten uitgroeit"
      ],
      "id": "nl-uitwas-nl-noun-4qh8EarA"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "[recensie] Mathilda op den Berg Carmel. Naar het Fransch van M. Vernezd de Luze. Zijnde een Vervolg op de Mathilda van Mevrouw Cottin. II Deelen. Met Platen. Te Amsterdam, bij J.C. van Kesteren. 1822. In gr. 8vo. Te zamen 485 Bl. f 6- in: Vaderlandsche Letteroefeningen (1824), G.S. Leeneman van der Kroe en J.W. IJntema, Amsterdam, p. 226 op dbnl.org",
          "text": "Vooral, intusschen, is het doel van dit werk, godsdienstige verdraagzaamheid te leeren, en den Christelijken godsdienst der liefde vrij te pleiten van die uitwassen van dweeperij, vervolg- en veroveringszucht en haat, welke denzelven ontsierd en verbasterd hadden in de tijden der kruistogten."
        }
      ],
      "glosses": [
        "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling (van een fenomeen, beleid, handeling, e.d.)"
      ],
      "id": "nl-uitwas-nl-noun--c5ukFOJ",
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-uitwas.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/56/Nl-uitwas.ogg/Nl-uitwas.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-uitwas.ogg"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Auswuchs"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "word": "outgrowth"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "word": "excrescence"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "excroissance"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "excrecencia"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Auswuchs"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "word": "excess"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "dérive"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "excès"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "exceso"
    }
  ],
  "word": "uitwas"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Samenstelling in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Werkwoordsvorm in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "Leenvertaling van wetenschappelijk Latijn excrescentia, voor het eerst aangetroffen in 1640 in een werk van de Zuid-Nederlandse jezuïet Adriaan Poirters, voor vindplaats zie hieronder, en vervolgens opgenomen in het invloedrijke woordenboek van de Amsterdamse classicus en filosoof Lodewijk Meyer (1629-1681).",
    "samenstelling van uit en was",
    "[2] In de figuurlijke betekenis, vanaf de 19e eeuw."
  ],
  "hyphenation": "uit·was",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Werkwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "... dat ik uitwas."
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "uitwassen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van uitwassen"
      ],
      "id": "nl-uitwas-nl-verb-1wb0Yw7l",
      "tags": [
        "form-of",
        "with-subordinate-clause"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-uitwas.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/56/Nl-uitwas.ogg/Nl-uitwas.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-uitwas.ogg"
    }
  ],
  "tags": [
    "form-of"
  ],
  "word": "uitwas"
}
{
  "categories": [
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Samenstelling in het Nederlands",
    "Telbaar",
    "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
    "Woorden met referenties naar een online publicatie",
    "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "uitwasbaar"
    },
    {
      "word": "uitwassing"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "Leenvertaling van wetenschappelijk Latijn excrescentia, voor het eerst aangetroffen in 1640 in een werk van de Zuid-Nederlandse jezuïet Adriaan Poirters, voor vindplaats zie hieronder, en vervolgens opgenomen in het invloedrijke woordenboek van de Amsterdamse classicus en filosoof Lodewijk Meyer (1629-1681).",
    "samenstelling van uit en was",
    "[2] In de figuurlijke betekenis, vanaf de 19e eeuw."
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "uitwassen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "uitwasje",
      "tags": [
        "diminutive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "uitwasjes",
      "tags": [
        "diminutive",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "uit·was",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "related": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "buitensporigheid"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "exces"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "overdaad"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "uitspatting"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Woorden met referenties naar een online publicatie"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Adriaen Poirters\n “Af-beeldinghe van d'eerste eeuwe der Societeyt Iesu” (1640), Plantijn, Antwerpen, p. 148 op dbnl.org",
          "text": "Dan hebt ghy moeyte vanden boom sijnen breederen uytwas te beletten, als ghy hem eens gheplant hebt: soo wanneer Godt den wasdom gheeft, te vergheefs stelt ghy hem paelen, oft beschrijft sijne grootte."
        }
      ],
      "glosses": [
        "wat naar buiten uitgroeit"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
        "Woorden met referenties naar een online publicatie"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "[recensie] Mathilda op den Berg Carmel. Naar het Fransch van M. Vernezd de Luze. Zijnde een Vervolg op de Mathilda van Mevrouw Cottin. II Deelen. Met Platen. Te Amsterdam, bij J.C. van Kesteren. 1822. In gr. 8vo. Te zamen 485 Bl. f 6- in: Vaderlandsche Letteroefeningen (1824), G.S. Leeneman van der Kroe en J.W. IJntema, Amsterdam, p. 226 op dbnl.org",
          "text": "Vooral, intusschen, is het doel van dit werk, godsdienstige verdraagzaamheid te leeren, en den Christelijken godsdienst der liefde vrij te pleiten van die uitwassen van dweeperij, vervolg- en veroveringszucht en haat, welke denzelven ontsierd en verbasterd hadden in de tijden der kruistogten."
        }
      ],
      "glosses": [
        "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling (van een fenomeen, beleid, handeling, e.d.)"
      ],
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-uitwas.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/56/Nl-uitwas.ogg/Nl-uitwas.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-uitwas.ogg"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Auswuchs"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "word": "outgrowth"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "word": "excrescence"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "excroissance"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "uitgroeisel",
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "excrecencia"
    },
    {
      "lang": "Duits",
      "lang_code": "de",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Auswuchs"
    },
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "word": "excess"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "dérive"
    },
    {
      "lang": "Frans",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "excès"
    },
    {
      "lang": "Spaans",
      "lang_code": "es",
      "sense": "ongewenste of ziekelijke doorontwikkeling",
      "sense_index": 2,
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "exceso"
    }
  ],
  "word": "uitwas"
}

{
  "categories": [
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Samenstelling in het Nederlands",
    "Werkwoordsvorm in het Nederlands",
    "WikiWoordenboek:Sjabloon Link onbruikbare woordsoort in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
    "Woorden met referenties naar een online publicatie"
  ],
  "etymology_texts": [
    "Leenvertaling van wetenschappelijk Latijn excrescentia, voor het eerst aangetroffen in 1640 in een werk van de Zuid-Nederlandse jezuïet Adriaan Poirters, voor vindplaats zie hieronder, en vervolgens opgenomen in het invloedrijke woordenboek van de Amsterdamse classicus en filosoof Lodewijk Meyer (1629-1681).",
    "samenstelling van uit en was",
    "[2] In de figuurlijke betekenis, vanaf de 19e eeuw."
  ],
  "hyphenation": "uit·was",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Werkwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "... dat ik uitwas."
        }
      ],
      "form_of": [
        {
          "word": "uitwassen"
        }
      ],
      "glosses": [
        "eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van uitwassen"
      ],
      "tags": [
        "form-of",
        "with-subordinate-clause"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-uitwas.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/56/Nl-uitwas.ogg/Nl-uitwas.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-uitwas.ogg"
    }
  ],
  "tags": [
    "form-of"
  ],
  "word": "uitwas"
}

Download raw JSONL data for uitwas meaning in All languages combined (5.6kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-03 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (05fdf6b and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.