"mandement" meaning in All languages combined

See mandement on Wiktionary

Noun [Nederlands]

Audio: nl-mandement.ogg Forms: mandementen [plural]
  1. een belangrijk en plechtig gemeenschappelijk herderlijk schrijven van katholieke bisschoppen van een kerkprovincie[bron?]. Hierin geeft het gezamenlijke episcopaat richtlijnen in een actuele kwestie.
    Sense id: nl-mandement-nl-noun-uQwWHnzQ Categories (other): Religie_in_het_Nederlands Topics: religion
The following are not (yet) sense-disambiguated

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Telbaar",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 9",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "Leenwoord uit het Frans of Latijn, in de betekenis van ‘bevelschrift, m.n. van een bisschop’ voor het eerst aangetroffen in 1351"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "mandementen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "man·de·ment",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Religie_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Werd op die katholieke scholen ook haat gezaaid, zoals we dat nu zouden noemen? Op basis van de overlevering moet ik aannemen van wel. In 1954 vaardigden de bisschoppen het mandement uit, dat katholieken verbood of ontraadde lid te worden van de PvdA, en de daaraan gelieerde vakvereniging NVV en de omroep VARA. Ongetwijfeld werd dit verbod op katholieke scholen met verve uitgedragen."
        },
        {
          "text": "Bisschoppen hadden een welhaast absoluut gezag over het katholieke volksdeel. In 1954 vaardigden ze nog een mandement uit met gedragsregels voor katholieken. Dat werkte door tot in Den Haag. Een hoge, katholieke ambtenaar van het ministerie van Justitie, mr. Berger, bleek in 1954 geïnformeerd over lijfstraffen en nachtarbeid. Hij schreef aan het bisdom dat als er „een goede oplossing” kwam, de minister bereid was „een afwachtende houding aan te nemen en niets tegen Sint Joseph te ondernemen”."
        }
      ],
      "glosses": [
        "een belangrijk en plechtig gemeenschappelijk herderlijk schrijven van katholieke bisschoppen van een kerkprovincie[bron?]. Hierin geeft het gezamenlijke episcopaat richtlijnen in een actuele kwestie."
      ],
      "id": "nl-mandement-nl-noun-uQwWHnzQ",
      "topics": [
        "religion"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-mandement.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Nl-mandement.ogg/Nl-mandement.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-mandement.ogg"
    }
  ],
  "tags": [
    "neuter"
  ],
  "word": "mandement"
}
{
  "categories": [
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Telbaar",
    "WikiWoordenboek:Wikilink",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 9",
    "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
  ],
  "etymology_texts": [
    "Leenwoord uit het Frans of Latijn, in de betekenis van ‘bevelschrift, m.n. van een bisschop’ voor het eerst aangetroffen in 1351"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "mandementen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "man·de·ment",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Religie_in_het_Nederlands"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Werd op die katholieke scholen ook haat gezaaid, zoals we dat nu zouden noemen? Op basis van de overlevering moet ik aannemen van wel. In 1954 vaardigden de bisschoppen het mandement uit, dat katholieken verbood of ontraadde lid te worden van de PvdA, en de daaraan gelieerde vakvereniging NVV en de omroep VARA. Ongetwijfeld werd dit verbod op katholieke scholen met verve uitgedragen."
        },
        {
          "text": "Bisschoppen hadden een welhaast absoluut gezag over het katholieke volksdeel. In 1954 vaardigden ze nog een mandement uit met gedragsregels voor katholieken. Dat werkte door tot in Den Haag. Een hoge, katholieke ambtenaar van het ministerie van Justitie, mr. Berger, bleek in 1954 geïnformeerd over lijfstraffen en nachtarbeid. Hij schreef aan het bisdom dat als er „een goede oplossing” kwam, de minister bereid was „een afwachtende houding aan te nemen en niets tegen Sint Joseph te ondernemen”."
        }
      ],
      "glosses": [
        "een belangrijk en plechtig gemeenschappelijk herderlijk schrijven van katholieke bisschoppen van een kerkprovincie[bron?]. Hierin geeft het gezamenlijke episcopaat richtlijnen in een actuele kwestie."
      ],
      "topics": [
        "religion"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-mandement.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Nl-mandement.ogg/Nl-mandement.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-mandement.ogg"
    }
  ],
  "tags": [
    "neuter"
  ],
  "word": "mandement"
}

Download raw JSONL data for mandement meaning in All languages combined (2.1kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-25 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (c15a5ce and 5c11237). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.