See dumper on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Achtervoegsel -er in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Telbaar",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Verkorting_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"van Engels dumper, op te vatten als afgeleid van dumpen ww met het achtervoegsel -er\n**[1] in de betekenis \"stortkar\" aangetroffen vanaf 1945 (zie vindplaats hieronder)\n**[3] (verkorting) van afvaldumper\n**[4] in de betekenis van \"verkoper die onder de kostprijs verkoopt\" aangetroffen vanaf 1922 (zie vindplaats hieronder)\n**[6] misschien ontstaan onder invloed van voorgaande betekenissen (figuurlijk), omdat het woord \"domper\" in de eerste helft van de 20e eeuw als politiek scheldwoord werd gebruikt"
],
"forms": [
{
"form": "dumpers",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "dum·per",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"related": [
{
"sense_index": 2,
"word": "afvaltoerisme"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met artikelreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Technische snufjes op Schiphol. in: Amsterdamsch Dagblad, jrg. 1 nr. 232 (16 juni 1945), C.V. Amsterdamsch Dagblad, Amsterdam, p. 1 kol. 4",
"text": "Zij hebben verschillende technische nieuwigheden meegebracht. Drie „dumpers\" (stortkarren) b.v. Dit zijn op een auto-onderstel gemonteerde kiepkarren, waar de chauffeur achter zit. Eén handgreep en de lading (ca. 2 m³) wordt gestort."
},
{
"ref": "„Heidemij\" bestaat 75 jaar : Vereniging bezit zeer groot kultuurtechnisch apparaat : Beste gronden beter maken; slechte voor de rekreatie bestemmen in: Leeuwarder Courant , jrg. 211 nr. 297 (18 december 1962), Stichting Leeuwarder Courant 1947, Leeuwarden, p. 5 kol. 3",
"text": "Het smalspoor en de kipkar verdwijnen om plaats te maken voor de vrachtauto en (voor de korte afstanden) de „dumper\", die voorzien is van brede wielen om struktuurbederf van de grond tegen te gaan."
}
],
"glosses": [
"kleine kiepwagen gebruikt bij grondverzet en mijnbouw"
],
"id": "nl-dumper-nl-noun-J3MZHENe"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met artikelreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Bende toog met een dieplader op rooftocht in: Trouw , jrg. 53 nr. 15571 (25 juli 1995), Organisatie Trouw, Meppel, p. 9 kol. 6",
"text": "Op een bedrijventerrein in Leidschendam stal de bende een jaar geleden een dumper, een flink uit de kluiten gewassen vrachtwagen voor het vervoer van tonnen zand en grind."
},
{
"ref": "Dodelijk ongeluk te IJmuiden : Chauffeur rijdt met vrachtwagen in zee in: Nieuwsblad van het Noorden , jrg. 78 nr. 80 (5 april 1965), Nieuwenhuis, Groningen, p. 6 kol. 4",
"text": "Omstreeks zes uur vanochtend is de 30-jarige chauffeur R. Kwaak uit IJmuiden bij een ongeluk met een door hem bestuurde elektrische vrachtwagen, een zogenaamde dumper, waarmee stenen en steenafval voor de nieuwe pieren wordt vervoerd, om het leven gekomen. De zware transporteur, een 24-tons dumper, is door onbekende oorzaak over de rand van het nieuwe zuider-havenhoofd gereden."
}
],
"glosses": [
"vrachtwagen met een laadbak waarvan de voorzijde omhoog kan worden geheven zodat zand of andere lading er aan de achterkant uitstort"
],
"id": "nl-dumper-nl-noun-iivrRtJy"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met artikelreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nMarjolein Kooyman\n “De stad is vies, en de bewoners klagen” (1 november 2019) op nrc.nl",
"text": "Het opsporen van afvaldumpers is hard werken. Bijna dagelijks rijden de twee oud-militairen stapvoets langs afvalcontainers, speurend naar rommel. Als het raak is, zetten ze de witte gemeente-auto langs de stoep om het afval door te wroeten op zoek naar gegevens die kunnen leiden naar de dumper."
},
{
"ref": "Vragen rond besmet puin uit gifhal in: Het Parool , jrg. 33 nr. 8590 (17 januari 1973), p. 7 kol. 7",
"text": "Voor het dumpen van afval in oppervlaktewater is vergunning nodig van Rijkswaterstaat, die in dit geval dus zélf als dumper vergunning moet geven voor het storten van afval in water dat eveneens onder beheer van de dienst zelf staat."
}
],
"glosses": [
"persoon die afval stort op een plaats waar dat niet is toegestaan"
],
"id": "nl-dumper-nl-noun-MCzv73Hr"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Handel_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met artikelreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nFolkert Jensma\n “Ruzie tussen EG en Japan over dumping van cassettes” (14 juli 1992) op nrc.nl",
"text": "De Europese chemische industrie bracht de Commissie met een klacht in januari 1989 tot maatregelen tegen de export naar Europa van te goedkope geluidsbandjes. De Commissie deed daarop een onderzoek en kwam in 1991 met een aantal voorlopige importheffingen. De Japanse firma's Maxell, TDK, Sony en Fuji worden door Brussel als belangrijkste dumpers gezien. Samen veroverden zij meer dan zeventig procent van de Europese markt, de grootste ter wereld voor audiobandjes."
},
{
"ref": "Het Internationale Vrijhandelscongres te Frankfort a/d. M. in: Nieuwe Rotterdamsche Courant , jrg. 79 nr. 295 (25 oktober 1922), Nijgh, Rotterdam, p. 6 (2e blad 2) kol. 4",
"text": "⧖Beauchamp komt dan tot de slotsom, dat dumping ten slotte den „dumper\" zelf moet benadeelen, dat het slechts van tijdelijken aard kan zijn, zoodat afweermaatregelen, die, gelijk do ervaring ook al reeds geleerd heeft, nog nergens voldaan hebben, onnoodig zijn."
}
],
"glosses": [
"verkoper die onder de kostprijs verkoopt om concurrenten uit te schakelen"
],
"id": "nl-dumper-nl-noun-i2MsQ59w",
"topics": [
"business"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Verkeer_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Verouderd_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met artikelreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Dodelijk ongeval in: Het vrije volk, jrg. 5 nr. 1295 (18 augustus 1949), De Arbeiderspers, Rotterdam, p. 3 kol. 7",
"text": "De afstand was echter te klein en met de dumper raakte de auto de fiets."
},
{
"ref": "Auto op transformatorhuisje. in: De Grondwet , jrg. 72 nr. 16 (19 januari 1934), J. Van Poll-Suykerbuyk, Roosendaal, p. 2 kol. 1",
"text": "⧖ De wagen was buitengewoon ernstig beschadigd, de wielen waren totaal verbogen, de dumper was geheel ingedrukt, ruiten waren gebroken, de carrosserie toonde heel wat deuken en schrammen en een der inzittenden, de persoon die naast den chauffeur was gezeten, had bovendien een zeer ernstige hoofdwonde bekomen."
}
],
"glosses": [
"horizontale stootrand aan een auto"
],
"id": "nl-dumper-nl-noun-XO7LTvY1",
"tags": [
"obsolete"
],
"topics": [
"traffic"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Verouderd_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met artikelreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Het Jubelfeest. in: De Standaard , jrg. 52 nr. 15767 (8 september 1923), H. de Hoogh en Co., Amsterdam, p. 1 kol. 1",
"text": "⧖ Men heeft gewerkt met der tijden nood; met de moeilijkheden waarin ook Nederland verkeert; om een dumper op de feestvreugde te zetten, en al ’t mogelijke gedaan in strooibiljet, in couranten-artikel en in meeting om de beteekenis van dit Oranjefeeat te verkleinen."
},
{
"ref": "Financieel overzicht in: Arnhemsche Courant , jrg. 120 nr. 14502 (29 september 1933), C.A. Thieme, Arnhem, p. 13 (4e blad 1) kol. 2",
"text": "Daarop volgt dan echter als dumper op de vreugde, dat de industrie door den verkorten werktijd voor belangrijke hoogere onkosten zal komen te staan."
}
],
"glosses": [
"uitspraakvariant van domper, iets dat de vreugde uitdooft"
],
"id": "nl-dumper-nl-noun-Qr3cus7o",
"tags": [
"obsolete"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-dumper.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/dd/Nl-dumper.ogg/Nl-dumper.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-dumper.ogg"
},
{
"ipa": "ˈdʏmpər"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "kiepwagen"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "stortkar"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "kiepauto"
},
{
"sense_index": 5,
"word": "bumper"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "domper"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"word": "dumper"
}
{
"categories": [
"Achtervoegsel -er in het Nederlands",
"Figuurlijk_in_het_Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Telbaar",
"Verkorting_in_het_Nederlands",
"WikiWoordenboek:Wikilink",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
],
"etymology_texts": [
"van Engels dumper, op te vatten als afgeleid van dumpen ww met het achtervoegsel -er\n**[1] in de betekenis \"stortkar\" aangetroffen vanaf 1945 (zie vindplaats hieronder)\n**[3] (verkorting) van afvaldumper\n**[4] in de betekenis van \"verkoper die onder de kostprijs verkoopt\" aangetroffen vanaf 1922 (zie vindplaats hieronder)\n**[6] misschien ontstaan onder invloed van voorgaande betekenissen (figuurlijk), omdat het woord \"domper\" in de eerste helft van de 20e eeuw als politiek scheldwoord werd gebruikt"
],
"forms": [
{
"form": "dumpers",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "dum·per",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"related": [
{
"sense_index": 2,
"word": "afvaltoerisme"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Woorden met artikelreferenties"
],
"examples": [
{
"ref": "Technische snufjes op Schiphol. in: Amsterdamsch Dagblad, jrg. 1 nr. 232 (16 juni 1945), C.V. Amsterdamsch Dagblad, Amsterdam, p. 1 kol. 4",
"text": "Zij hebben verschillende technische nieuwigheden meegebracht. Drie „dumpers\" (stortkarren) b.v. Dit zijn op een auto-onderstel gemonteerde kiepkarren, waar de chauffeur achter zit. Eén handgreep en de lading (ca. 2 m³) wordt gestort."
},
{
"ref": "„Heidemij\" bestaat 75 jaar : Vereniging bezit zeer groot kultuurtechnisch apparaat : Beste gronden beter maken; slechte voor de rekreatie bestemmen in: Leeuwarder Courant , jrg. 211 nr. 297 (18 december 1962), Stichting Leeuwarder Courant 1947, Leeuwarden, p. 5 kol. 3",
"text": "Het smalspoor en de kipkar verdwijnen om plaats te maken voor de vrachtauto en (voor de korte afstanden) de „dumper\", die voorzien is van brede wielen om struktuurbederf van de grond tegen te gaan."
}
],
"glosses": [
"kleine kiepwagen gebruikt bij grondverzet en mijnbouw"
]
},
{
"categories": [
"Woorden met artikelreferenties"
],
"examples": [
{
"ref": "Bende toog met een dieplader op rooftocht in: Trouw , jrg. 53 nr. 15571 (25 juli 1995), Organisatie Trouw, Meppel, p. 9 kol. 6",
"text": "Op een bedrijventerrein in Leidschendam stal de bende een jaar geleden een dumper, een flink uit de kluiten gewassen vrachtwagen voor het vervoer van tonnen zand en grind."
},
{
"ref": "Dodelijk ongeluk te IJmuiden : Chauffeur rijdt met vrachtwagen in zee in: Nieuwsblad van het Noorden , jrg. 78 nr. 80 (5 april 1965), Nieuwenhuis, Groningen, p. 6 kol. 4",
"text": "Omstreeks zes uur vanochtend is de 30-jarige chauffeur R. Kwaak uit IJmuiden bij een ongeluk met een door hem bestuurde elektrische vrachtwagen, een zogenaamde dumper, waarmee stenen en steenafval voor de nieuwe pieren wordt vervoerd, om het leven gekomen. De zware transporteur, een 24-tons dumper, is door onbekende oorzaak over de rand van het nieuwe zuider-havenhoofd gereden."
}
],
"glosses": [
"vrachtwagen met een laadbak waarvan de voorzijde omhoog kan worden geheven zodat zand of andere lading er aan de achterkant uitstort"
]
},
{
"categories": [
"Woorden met artikelreferenties",
"Woorden met referenties naar een online publicatie"
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nMarjolein Kooyman\n “De stad is vies, en de bewoners klagen” (1 november 2019) op nrc.nl",
"text": "Het opsporen van afvaldumpers is hard werken. Bijna dagelijks rijden de twee oud-militairen stapvoets langs afvalcontainers, speurend naar rommel. Als het raak is, zetten ze de witte gemeente-auto langs de stoep om het afval door te wroeten op zoek naar gegevens die kunnen leiden naar de dumper."
},
{
"ref": "Vragen rond besmet puin uit gifhal in: Het Parool , jrg. 33 nr. 8590 (17 januari 1973), p. 7 kol. 7",
"text": "Voor het dumpen van afval in oppervlaktewater is vergunning nodig van Rijkswaterstaat, die in dit geval dus zélf als dumper vergunning moet geven voor het storten van afval in water dat eveneens onder beheer van de dienst zelf staat."
}
],
"glosses": [
"persoon die afval stort op een plaats waar dat niet is toegestaan"
]
},
{
"categories": [
"Handel_in_het_Nederlands",
"Woorden met artikelreferenties",
"Woorden met referenties naar een online publicatie"
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nFolkert Jensma\n “Ruzie tussen EG en Japan over dumping van cassettes” (14 juli 1992) op nrc.nl",
"text": "De Europese chemische industrie bracht de Commissie met een klacht in januari 1989 tot maatregelen tegen de export naar Europa van te goedkope geluidsbandjes. De Commissie deed daarop een onderzoek en kwam in 1991 met een aantal voorlopige importheffingen. De Japanse firma's Maxell, TDK, Sony en Fuji worden door Brussel als belangrijkste dumpers gezien. Samen veroverden zij meer dan zeventig procent van de Europese markt, de grootste ter wereld voor audiobandjes."
},
{
"ref": "Het Internationale Vrijhandelscongres te Frankfort a/d. M. in: Nieuwe Rotterdamsche Courant , jrg. 79 nr. 295 (25 oktober 1922), Nijgh, Rotterdam, p. 6 (2e blad 2) kol. 4",
"text": "⧖Beauchamp komt dan tot de slotsom, dat dumping ten slotte den „dumper\" zelf moet benadeelen, dat het slechts van tijdelijken aard kan zijn, zoodat afweermaatregelen, die, gelijk do ervaring ook al reeds geleerd heeft, nog nergens voldaan hebben, onnoodig zijn."
}
],
"glosses": [
"verkoper die onder de kostprijs verkoopt om concurrenten uit te schakelen"
],
"topics": [
"business"
]
},
{
"categories": [
"Verkeer_in_het_Nederlands",
"Verouderd_in_het_Nederlands",
"Woorden met artikelreferenties"
],
"examples": [
{
"ref": "Dodelijk ongeval in: Het vrije volk, jrg. 5 nr. 1295 (18 augustus 1949), De Arbeiderspers, Rotterdam, p. 3 kol. 7",
"text": "De afstand was echter te klein en met de dumper raakte de auto de fiets."
},
{
"ref": "Auto op transformatorhuisje. in: De Grondwet , jrg. 72 nr. 16 (19 januari 1934), J. Van Poll-Suykerbuyk, Roosendaal, p. 2 kol. 1",
"text": "⧖ De wagen was buitengewoon ernstig beschadigd, de wielen waren totaal verbogen, de dumper was geheel ingedrukt, ruiten waren gebroken, de carrosserie toonde heel wat deuken en schrammen en een der inzittenden, de persoon die naast den chauffeur was gezeten, had bovendien een zeer ernstige hoofdwonde bekomen."
}
],
"glosses": [
"horizontale stootrand aan een auto"
],
"tags": [
"obsolete"
],
"topics": [
"traffic"
]
},
{
"categories": [
"Verouderd_in_het_Nederlands",
"Woorden met artikelreferenties"
],
"examples": [
{
"ref": "Het Jubelfeest. in: De Standaard , jrg. 52 nr. 15767 (8 september 1923), H. de Hoogh en Co., Amsterdam, p. 1 kol. 1",
"text": "⧖ Men heeft gewerkt met der tijden nood; met de moeilijkheden waarin ook Nederland verkeert; om een dumper op de feestvreugde te zetten, en al ’t mogelijke gedaan in strooibiljet, in couranten-artikel en in meeting om de beteekenis van dit Oranjefeeat te verkleinen."
},
{
"ref": "Financieel overzicht in: Arnhemsche Courant , jrg. 120 nr. 14502 (29 september 1933), C.A. Thieme, Arnhem, p. 13 (4e blad 1) kol. 2",
"text": "Daarop volgt dan echter als dumper op de vreugde, dat de industrie door den verkorten werktijd voor belangrijke hoogere onkosten zal komen te staan."
}
],
"glosses": [
"uitspraakvariant van domper, iets dat de vreugde uitdooft"
],
"tags": [
"obsolete"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-dumper.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/dd/Nl-dumper.ogg/Nl-dumper.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-dumper.ogg"
},
{
"ipa": "ˈdʏmpər"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "kiepwagen"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "stortkar"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "kiepauto"
},
{
"sense_index": 5,
"word": "bumper"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "domper"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"word": "dumper"
}
Download raw JSONL data for dumper meaning in All languages combined (7.8kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-15 from the nlwiktionary dump dated 2025-02-02 using wiktextract (ca09fec and c40eb85). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.