"afbouwen" meaning in All languages combined

See afbouwen on Wiktionary

Verb [Nederlands]

IPA: ˈɑvbɑuwə(n) Audio: nl-afbouwen.ogg
  1. zorgen dat je de bouw van iets voltooit en dus het bouwen stopt
    Sense id: nl-afbouwen-nl-verb-WfyMpiT5
  2. verminderen totdat iets weg is, ergens geleidelijk mee stoppen
    Sense id: nl-afbouwen-nl-verb-A~j5AUhR
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: voltooien, afronden, verminderen, stoppen, beëindigen, ontmantelen, afschaffen

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Samenstelling in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Werkwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 8",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "samenstelling van af bw en bouwen ww\n**[1] in de betekenis van ‘de bouw voltooien’ voor het eerst aangetroffen in 1845\n**[2] leenvertaling van Duits abbauen ww"
  ],
  "hyphenation": "af·bou·wen",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Werkwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "De Rotterdamse babyboomers zijn opgegroeid en bejaard geworden in een stad die nooit leek af te komen. Maar nu lijkt de wederopbouw toch ten einde te zijn gekomen komen en zijn we aan de afbouw begonnen. Dit jaar werd onder de titel Rotterdam viert de stad 75 jaar van wederopbouw herdacht en gevierd. Om het feest luister bij te zetten werd tegen de gevel van het Groothandelsgebouw een trap van steigerstaal en hout gebouwd. Heerlijk toch. Na driekwart eeuw van klimmen en klauteren door de wederopbouwstad nog één keer de trap der trappen op en af."
        }
      ],
      "glosses": [
        "zorgen dat je de bouw van iets voltooit en dus het bouwen stopt"
      ],
      "id": "nl-afbouwen-nl-verb-WfyMpiT5"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "De Energieagenda schetst het afbouwen van het gasverbruik in huishoudens, de overgang naar elektrisch rijden en tal van andere maatregele [sic!] die tot 2050 nodig zijn. Er is kritiek: op de vaagheid, op het voorgenomen tempo, op de haalbaarheid. En op het feit dat de overheid hier voor nodig zou zijn. Zal de markt zelf dit uiteindelijk zelf niet regelen?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "verminderen totdat iets weg is, ergens geleidelijk mee stoppen"
      ],
      "id": "nl-afbouwen-nl-verb-A~j5AUhR"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-afbouwen.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d2/Nl-afbouwen.ogg/Nl-afbouwen.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-afbouwen.ogg"
    },
    {
      "ipa": "ˈɑvbɑuwə(n)"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "voltooien"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "afronden"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "verminderen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "stoppen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "beëindigen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "ontmantelen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "afschaffen"
    }
  ],
  "word": "afbouwen"
}
{
  "categories": [
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Samenstelling in het Nederlands",
    "Werkwoord in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 8",
    "Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands"
  ],
  "etymology_texts": [
    "samenstelling van af bw en bouwen ww\n**[1] in de betekenis van ‘de bouw voltooien’ voor het eerst aangetroffen in 1845\n**[2] leenvertaling van Duits abbauen ww"
  ],
  "hyphenation": "af·bou·wen",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Werkwoord",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "De Rotterdamse babyboomers zijn opgegroeid en bejaard geworden in een stad die nooit leek af te komen. Maar nu lijkt de wederopbouw toch ten einde te zijn gekomen komen en zijn we aan de afbouw begonnen. Dit jaar werd onder de titel Rotterdam viert de stad 75 jaar van wederopbouw herdacht en gevierd. Om het feest luister bij te zetten werd tegen de gevel van het Groothandelsgebouw een trap van steigerstaal en hout gebouwd. Heerlijk toch. Na driekwart eeuw van klimmen en klauteren door de wederopbouwstad nog één keer de trap der trappen op en af."
        }
      ],
      "glosses": [
        "zorgen dat je de bouw van iets voltooit en dus het bouwen stopt"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "De Energieagenda schetst het afbouwen van het gasverbruik in huishoudens, de overgang naar elektrisch rijden en tal van andere maatregele [sic!] die tot 2050 nodig zijn. Er is kritiek: op de vaagheid, op het voorgenomen tempo, op de haalbaarheid. En op het feit dat de overheid hier voor nodig zou zijn. Zal de markt zelf dit uiteindelijk zelf niet regelen?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "verminderen totdat iets weg is, ergens geleidelijk mee stoppen"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-afbouwen.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d2/Nl-afbouwen.ogg/Nl-afbouwen.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-afbouwen.ogg"
    },
    {
      "ipa": "ˈɑvbɑuwə(n)"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "voltooien"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "afronden"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "verminderen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "stoppen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "beëindigen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "ontmantelen"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "afschaffen"
    }
  ],
  "word": "afbouwen"
}

Download raw JSONL data for afbouwen meaning in All languages combined (2.3kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-15 from the nlwiktionary dump dated 2025-02-02 using wiktextract (ca09fec and c40eb85). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.