"xirabe" meaning in Kurmancî

See xirabe in All languages combined, or Wiktionary

Adjective

IPA: /xɪɾɑːˈbɛ/ Audio: LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-xirabe.wav Forms: xirabetir [comparative], herî xirabe [superlative], xirabetirîn [superlative], xerabe
Etymology: : Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
  1. Xirabbûyî yan xirabkirî (bi taybetî mal yan xanî).
  2. Tişta naxebite anku naşuxile.
    Sense id: ku-xirabe-ku-adj-oOOxLMLU
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: kavil, wêran, xopan Derived forms: xirabe bûn [verb], xirabe kirin [verb], xirabebûn [noun], xirabekar, xirabekarî, xirabeker Translations: Ruine (Almanî), Trümmerhaufen (Almanî), Schutthaufen (Almanî), abgewirtschaftet (Almanî), الیباب (Erebî), ویرانه (Farisî), moloz (Tirkî), arızalı (Tirkî), bozuk (Tirkî), çöküntü (Tirkî), haleldar (Tirkî), harabat (Tirkî), harabelik (Tirkî), kalıntı (Tirkî), kurada (Tirkî), ören (Tirkî), sakim (Tirkî), viran (Tirkî), virane (Tirkî), yıkı (Tirkî), yıkkın (Tirkî), enkaz (Tirkî), harabe (Tirkî), kennel (Îngilîzî), ruin (Îngilîzî), unsound (Îngilîzî), ravage (Îngilîzî), ruinous (Îngilîzî), rundown (Îngilîzî), caco- (Îngilîzî), mal- (Îngilîzî), off (Îngilîzî), corrupt (Îngilîzî)

Inflected forms

{
  "antonyms": [
    {
      "word": "ava"
    },
    {
      "word": "birêk"
    },
    {
      "word": "durist"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Deng bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Dengên kurmancî ji Bidlîsê",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên bêetîmolojî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "tags": [
        "verb"
      ],
      "word": "xirabe bûn"
    },
    {
      "tags": [
        "verb"
      ],
      "word": "xirabe kirin"
    },
    {
      "tags": [
        "noun"
      ],
      "word": "xirabebûn"
    },
    {
      "word": "xirabekar"
    },
    {
      "word": "xirabekarî"
    },
    {
      "word": "xirabeker"
    }
  ],
  "etymology_text": ": Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka \"biguhêre\" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.",
  "forms": [
    {
      "form": "xirabetir",
      "tags": [
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "herî xirabe",
      "tags": [
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "xirabetirîn",
      "tags": [
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "xerabe"
    }
  ],
  "hyphenation": "xi·ra·be",
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Rengdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtin bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtinên ji Ehmedê Xanî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692",
          "text": "Xalib nedibû li ser me ev rûmNedibûne xirabeyê di dest bûmMehkûmi 'eleyhî û se'alîk"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Xirabbûyî yan xirabkirî (bi taybetî mal yan xanî)."
      ],
      "id": "ku-xirabe-ku-adj-BeawgpWY"
    },
    {
      "glosses": [
        "Tişta naxebite anku naşuxile."
      ],
      "id": "ku-xirabe-ku-adj-oOOxLMLU"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/xɪɾɑːˈbɛ/"
    },
    {
      "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-xirabe.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/cd/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/cd/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav.ogg",
      "raw_tags": [
        "Bidlîs"
      ],
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-xirabe.wav"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "word": "kavil"
    },
    {
      "word": "wêran"
    },
    {
      "word": "xopan"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Ruine"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Trümmerhaufen"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Schutthaufen"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "abgewirtschaftet"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "الیباب"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "ویرانه"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "kennel"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "ruin"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "unsound"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "ravage"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "ruinous"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "rundown"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "caco-"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "mal-"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "off"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "corrupt"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "moloz"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "arızalı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "bozuk"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "çöküntü"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "haleldar"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "harabat"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "harabelik"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kalıntı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kurada"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "ören"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "sakim"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "viran"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "virane"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "yıkı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "yıkkın"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "enkaz"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "harabe"
    }
  ],
  "word": "xirabe"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "word": "ava"
    },
    {
      "word": "birêk"
    },
    {
      "word": "durist"
    }
  ],
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Deng bi kurmancî",
    "Dengên kurmancî ji Bidlîsê",
    "Kurmancî",
    "Peyvên bêetîmolojî"
  ],
  "derived": [
    {
      "tags": [
        "verb"
      ],
      "word": "xirabe bûn"
    },
    {
      "tags": [
        "verb"
      ],
      "word": "xirabe kirin"
    },
    {
      "tags": [
        "noun"
      ],
      "word": "xirabebûn"
    },
    {
      "word": "xirabekar"
    },
    {
      "word": "xirabekarî"
    },
    {
      "word": "xirabeker"
    }
  ],
  "etymology_text": ": Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka \"biguhêre\" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.",
  "forms": [
    {
      "form": "xirabetir",
      "tags": [
        "comparative"
      ]
    },
    {
      "form": "herî xirabe",
      "tags": [
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "xirabetirîn",
      "tags": [
        "superlative"
      ]
    },
    {
      "form": "xerabe"
    }
  ],
  "hyphenation": "xi·ra·be",
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Rengdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
        "Jêgirtin bi kurmancî",
        "Jêgirtinên ji Ehmedê Xanî",
        "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692",
          "text": "Xalib nedibû li ser me ev rûmNedibûne xirabeyê di dest bûmMehkûmi 'eleyhî û se'alîk"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Xirabbûyî yan xirabkirî (bi taybetî mal yan xanî)."
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "Tişta naxebite anku naşuxile."
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/xɪɾɑːˈbɛ/"
    },
    {
      "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-xirabe.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/cd/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/cd/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-xirabe.wav.ogg",
      "raw_tags": [
        "Bidlîs"
      ],
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-xirabe.wav"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "word": "kavil"
    },
    {
      "word": "wêran"
    },
    {
      "word": "xopan"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Ruine"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Trümmerhaufen"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Schutthaufen"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "abgewirtschaftet"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "الیباب"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "ویرانه"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "kennel"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "ruin"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "unsound"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "ravage"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "ruinous"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "rundown"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "caco-"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "mal-"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "off"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "corrupt"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "moloz"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "arızalı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "bozuk"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "çöküntü"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "haleldar"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "harabat"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "harabelik"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kalıntı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kurada"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "ören"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "sakim"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "viran"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "virane"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "yıkı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "yıkkın"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "enkaz"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "harabe"
    }
  ],
  "word": "xirabe"
}

Download raw JSONL data for xirabe meaning in Kurmancî (4.0kB)

{
  "called_from": "parserfns/156",
  "msg": "#tag creating non-allowed tag <phonos> - omitted",
  "path": [
    "xirabe",
    "Template:deng",
    "#tag",
    "#tag"
  ],
  "section": "Kurmancî",
  "subsection": "Bilêvkirin",
  "title": "xirabe",
  "trace": ""
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-16 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (b0b7a66 and 3185d56). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.