"xan" meaning in Kurmancî

See xan in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: /xɑːn/ Forms: خان
Etymology: Ji tirkî yan zimanekî din yê tirkîkî, bi tirkiya niha han, kurtkirina hakan, tirkiya kevn χagan yan kagan ji mongolî хан (han) / ᠬᠠᠭᠠᠨ (qaɣan) / хаган (hagan). Ketiye piraniya zimanên dinyayê: erebî û farisî خان (xan), ermenî խան (xan), rusî хан (xan), hindî खान (khān), îngilîzî û fransî khan, çînî 可汗 (kèhán) û 汗 (hán), japonî カーン, カン (kan) û ハーン (han)... Bi taybetî wek bernavê Cengîzxanî li dinyayê belav bûye. Di kurdî de bi taybetî li gel navê Xanê Dimdim naskirî ye. Forma "xaqan" di helbesteke Melayê Cizîrî de jî peyda dibe: Çi tebîet beşer û insan im Lilahi l-hemd çi alîşan im Di riya yar li rêza san im Lew di iqlîmî sixen xaqan im Sibehî îd e û ez pê zanim Ku bi kêra te seher qurban im.
  1. mîr, paşa, key, şah, padîşa, qral, serok, birêveber
    Sense id: ku-xan-ku-noun-WCS1Xdlx
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: xanane Related terms: xaqan, ,, haqan Translations: Adel [feminine] (Almanî), Fürst [feminine] (Almanî), Wirtshaus [feminine] (Almanî), خان (ḵān) (Erebî), الفندق (Erebî), قناق (Erebî), خان (xân) (Farisî), مسافرخانه (Farisî), カーン (Japonî), カン (Japonî), ハーン (Japonî), 칸 (kan) (Koreyî), хаан (haan) (Mongolî), ᠬᠠᠭᠠᠨ (qaɣan) (Mongolî), chan [feminine] (Polonî), cã [feminine] (Portugalî), хан (xan) (Rusî), kan (Spanî), khan (Swêdî), eğlek (Tirkî), hakan (Tirkî), han (Tirkî), kağan (Tirkî), misafirhane (Tirkî), perese (Tirkî), hayrat (Tirkî), hãn (Viyetnamî), khan (Viyetnamî), 可汗 (kèhán) (Çînî), 汗 (hán) (Çînî), khan (Îngilîzî), tavern (Îngilîzî), posada (Îngilîzî)

Noun

IPA: /xɑːn/ Forms: خان
Etymology: Hevreha farisî خان (xan), ji zimanên îranî, têkilî xanî û -xane.
  1. karwansera, hostêl, qonax, motêl, xanî, avahî, otêl
  2. mal, maliyet, hebûn, dewlemendî, zengînî
    Sense id: ku-xan-ku-noun-6kTKgWyM
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: xanedan, xanedanî, xanewade, xanî Translations: lodging place (Îngilîzî)
{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Mongolî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêr bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêrên bêzayend (kurmancî)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên kurmancî ji mongolî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên kurmancî ji tirkî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Tirkî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "xanane"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ji tirkî yan zimanekî din yê tirkîkî, bi tirkiya niha han, kurtkirina hakan, tirkiya kevn χagan yan kagan ji mongolî хан (han) / ᠬᠠᠭᠠᠨ (qaɣan) / хаган (hagan). Ketiye piraniya zimanên dinyayê: erebî û farisî خان (xan), ermenî խան (xan), rusî хан (xan), hindî खान (khān), îngilîzî û fransî khan, çînî 可汗 (kèhán) û 汗 (hán), japonî カーン, カン (kan) û ハーン (han)... Bi taybetî wek bernavê Cengîzxanî li dinyayê belav bûye. Di kurdî de bi taybetî li gel navê Xanê Dimdim naskirî ye.\nForma \"xaqan\" di helbesteke Melayê Cizîrî de jî peyda dibe:\nÇi tebîet beşer û insan im\n Lilahi l-hemd çi alîşan im\nDi riya yar li rêza san im\nLew di iqlîmî sixen xaqan im\nSibehî îd e û ez pê zanim\nKu bi kêra te seher qurban im.",
  "forms": [
    {
      "form": "خان",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "related": [
    {
      "word": "xaqan"
    },
    {
      "word": ","
    },
    {
      "word": "haqan"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "mîr, paşa, key, şah, padîşa, qral, serok, birêveber"
      ],
      "id": "ku-xan-ku-noun-WCS1Xdlx"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/xɑːn/"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Adel"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Fürst"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Wirtshaus"
    },
    {
      "lang": "Çînî",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "kèhán",
      "word": "可汗"
    },
    {
      "lang": "Çînî",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "hán",
      "word": "汗"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "roman": "ḵān",
      "word": "خان"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "الفندق"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "قناق"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "roman": "xân",
      "word": "خان"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "مسافرخانه"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "khan"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "tavern"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "posada"
    },
    {
      "lang": "Japonî",
      "lang_code": "ja",
      "word": "カーン"
    },
    {
      "lang": "Japonî",
      "lang_code": "ja",
      "word": "カン"
    },
    {
      "lang": "Japonî",
      "lang_code": "ja",
      "word": "ハーン"
    },
    {
      "lang": "Koreyî",
      "lang_code": "ko",
      "roman": "kan",
      "word": "칸"
    },
    {
      "lang": "Mongolî",
      "lang_code": "mn",
      "roman": "haan",
      "word": "хаан"
    },
    {
      "lang": "Mongolî",
      "lang_code": "mn",
      "roman": "qaɣan",
      "word": "ᠬᠠᠭᠠᠨ"
    },
    {
      "lang": "Polonî",
      "lang_code": "pl",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "chan"
    },
    {
      "lang": "Portugalî",
      "lang_code": "pt",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "cã"
    },
    {
      "lang": "Rusî",
      "lang_code": "ru",
      "roman": "xan",
      "word": "хан"
    },
    {
      "lang": "Spanî",
      "lang_code": "es",
      "word": "kan"
    },
    {
      "lang": "Swêdî",
      "lang_code": "sv",
      "word": "khan"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "eğlek"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "hakan"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "han"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kağan"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "misafirhane"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "perese"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "hayrat"
    },
    {
      "lang": "Viyetnamî",
      "lang_code": "vi",
      "word": "hãn"
    },
    {
      "lang": "Viyetnamî",
      "lang_code": "vi",
      "word": "khan"
    }
  ],
  "word": "xan"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêr bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêrên mê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên kurmancî ji zimanên îranî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zimanên îranî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "xanedan"
    },
    {
      "word": "xanedanî"
    },
    {
      "word": "xanewade"
    },
    {
      "word": "xanî"
    }
  ],
  "etymology_text": "Hevreha farisî خان (xan), ji zimanên îranî, têkilî xanî û -xane.",
  "forms": [
    {
      "form": "خان",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtin bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtinên ji Melayê Cizîrî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              42,
              45
            ]
          ],
          "ref": "Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640",
          "text": "Çi xûn uftad-i der dilha«Di vê taqê di vê xanêMe 'eyş û êminî kanê"
        }
      ],
      "glosses": [
        "karwansera, hostêl, qonax, motêl, xanî, avahî, otêl"
      ],
      "id": "ku-xan-ku-noun-yqF5vTl0"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "xanûman, xanedan"
        }
      ],
      "glosses": [
        "mal, maliyet, hebûn, dewlemendî, zengînî"
      ],
      "id": "ku-xan-ku-noun-6kTKgWyM"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/xɑːn/"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "lodging place"
    }
  ],
  "word": "xan"
}
{
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Kurmancî",
    "Mongolî",
    "Navdêr bi kurmancî",
    "Navdêrên bêzayend (kurmancî)",
    "Peyvên kurmancî ji mongolî",
    "Peyvên kurmancî ji tirkî",
    "Tirkî"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "xanane"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ji tirkî yan zimanekî din yê tirkîkî, bi tirkiya niha han, kurtkirina hakan, tirkiya kevn χagan yan kagan ji mongolî хан (han) / ᠬᠠᠭᠠᠨ (qaɣan) / хаган (hagan). Ketiye piraniya zimanên dinyayê: erebî û farisî خان (xan), ermenî խան (xan), rusî хан (xan), hindî खान (khān), îngilîzî û fransî khan, çînî 可汗 (kèhán) û 汗 (hán), japonî カーン, カン (kan) û ハーン (han)... Bi taybetî wek bernavê Cengîzxanî li dinyayê belav bûye. Di kurdî de bi taybetî li gel navê Xanê Dimdim naskirî ye.\nForma \"xaqan\" di helbesteke Melayê Cizîrî de jî peyda dibe:\nÇi tebîet beşer û insan im\n Lilahi l-hemd çi alîşan im\nDi riya yar li rêza san im\nLew di iqlîmî sixen xaqan im\nSibehî îd e û ez pê zanim\nKu bi kêra te seher qurban im.",
  "forms": [
    {
      "form": "خان",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "related": [
    {
      "word": "xaqan"
    },
    {
      "word": ","
    },
    {
      "word": "haqan"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "mîr, paşa, key, şah, padîşa, qral, serok, birêveber"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/xɑːn/"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Adel"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Fürst"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Wirtshaus"
    },
    {
      "lang": "Çînî",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "kèhán",
      "word": "可汗"
    },
    {
      "lang": "Çînî",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "hán",
      "word": "汗"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "roman": "ḵān",
      "word": "خان"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "الفندق"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "قناق"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "roman": "xân",
      "word": "خان"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "مسافرخانه"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "khan"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "tavern"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "posada"
    },
    {
      "lang": "Japonî",
      "lang_code": "ja",
      "word": "カーン"
    },
    {
      "lang": "Japonî",
      "lang_code": "ja",
      "word": "カン"
    },
    {
      "lang": "Japonî",
      "lang_code": "ja",
      "word": "ハーン"
    },
    {
      "lang": "Koreyî",
      "lang_code": "ko",
      "roman": "kan",
      "word": "칸"
    },
    {
      "lang": "Mongolî",
      "lang_code": "mn",
      "roman": "haan",
      "word": "хаан"
    },
    {
      "lang": "Mongolî",
      "lang_code": "mn",
      "roman": "qaɣan",
      "word": "ᠬᠠᠭᠠᠨ"
    },
    {
      "lang": "Polonî",
      "lang_code": "pl",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "chan"
    },
    {
      "lang": "Portugalî",
      "lang_code": "pt",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "cã"
    },
    {
      "lang": "Rusî",
      "lang_code": "ru",
      "roman": "xan",
      "word": "хан"
    },
    {
      "lang": "Spanî",
      "lang_code": "es",
      "word": "kan"
    },
    {
      "lang": "Swêdî",
      "lang_code": "sv",
      "word": "khan"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "eğlek"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "hakan"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "han"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kağan"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "misafirhane"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "perese"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "hayrat"
    },
    {
      "lang": "Viyetnamî",
      "lang_code": "vi",
      "word": "hãn"
    },
    {
      "lang": "Viyetnamî",
      "lang_code": "vi",
      "word": "khan"
    }
  ],
  "word": "xan"
}

{
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Kurmancî",
    "Navdêr bi kurmancî",
    "Navdêrên mê bi kurmancî",
    "Peyvên kurmancî ji zimanên îranî",
    "Zimanên îranî"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "xanedan"
    },
    {
      "word": "xanedanî"
    },
    {
      "word": "xanewade"
    },
    {
      "word": "xanî"
    }
  ],
  "etymology_text": "Hevreha farisî خان (xan), ji zimanên îranî, têkilî xanî û -xane.",
  "forms": [
    {
      "form": "خان",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
        "Jêgirtin bi kurmancî",
        "Jêgirtinên ji Melayê Cizîrî",
        "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî"
      ],
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              42,
              45
            ]
          ],
          "ref": "Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640",
          "text": "Çi xûn uftad-i der dilha«Di vê taqê di vê xanêMe 'eyş û êminî kanê"
        }
      ],
      "glosses": [
        "karwansera, hostêl, qonax, motêl, xanî, avahî, otêl"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "xanûman, xanedan"
        }
      ],
      "glosses": [
        "mal, maliyet, hebûn, dewlemendî, zengînî"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/xɑːn/"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "lodging place"
    }
  ],
  "word": "xan"
}

Download raw JSONL data for xan meaning in Kurmancî (4.8kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-18 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (ada610d and ea19a0a). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.