See der in All languages combined, or Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Deng bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Amedê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Wanê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Proto-hindûewropî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Soranî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Transliterasyona nepêwîst bi soranî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Zazakî", "parents": [], "source": "w" } ], "derived": [ { "word": "deranîn" }, { "word": "derçûn" }, { "word": "derekî" }, { "word": "derê" }, { "word": "dergeh" }, { "word": "derî" }, { "word": "derketin" }, { "word": "dermal" }, { "word": "derve" }, { "word": "derveyî" }, { "word": "derxistin" }, { "word": "derbirin" }, { "word": "deravêtin" }, { "word": "derfirîn" }, { "word": "derkirin" }, { "word": "derbûn" }, { "word": "derdan" }, { "word": "dergirtin" }, { "word": "dervekirin" }, { "word": "derkuşandin" }, { "word": "derpoşandin" } ], "etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *dʰwer- (“derî, dergeh, der, derve”). Hevreha soranî دهر (der) û zazakî teber. Bide ber latînî foris (derî, dergeh) û forās (der, derve), herdu ji proto-hindûewropî *dʰwer-. در (der, “derî, dergeh”) ya farisî hevreha vê ye lê در (der) bi maneya \"di ... de\" ne ji eynî rehî ye lê hevreha \"di (tê de) ya kurdî ye û herdu ji proto-hindûewropî*enter- in, binere hindir. Bo ketina \"-er\" ji kurdî hemberî farisî bide ber dot (farisî doxter), ma-k (farisî mader), bira (farisî birader), pis (farisî piser)...", "forms": [ { "form": "دهر", "raw_tags": [ "kurdî-erebî" ] }, { "form": "derve" } ], "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "adv", "pos_title": "Hoker", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Jêgirtin bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Jêgirtinên ji Mela Hesenê Bateyî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Mînak bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Dixwazim ji malê biçim der(ê)." }, { "text": "Em ji der(ê) hatin hindir ji ber ku baranê dest pê kir." }, { "text": "Wisa germ e ku divê em li der(ê) binivin." }, { "ref": "Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720", "text": "\"Ma remeyte îz remeyte\" goşîdar\nDestê wî destê Xuda der kar û bar" } ], "glosses": [ "Ne hindir, ne tê ve, ne tê de, ne di jûr ve." ], "id": "ku-der-ku-adv-mS7ik7QP" }, { "glosses": [ "Flan-bêvan. Min defter der nedît. (min tiştê wek defter nedît) Êş derê te heye? Êş û wekî din heye? Zarok der: zarok û tiştê herwiha" ], "id": "ku-der-ku-adv-zChK-lUi" } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "translations": [ { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "äußerlich" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "draußen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "außer" }, { "lang": "Bulgarî", "lang_code": "bg", "roman": "navǎn", "word": "навън" }, { "lang": "Bulgarî", "lang_code": "bg", "roman": "navǎnka", "word": "навънка" }, { "lang": "Çînî", "lang_code": "zh", "roman": "yǐwài", "word": "以外" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "udenfor" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "roman": "xaric", "word": "خارج" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "برا" }, { "lang": "Esperantoyî", "lang_code": "eo", "word": "ekstere" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "roman": "xaric", "word": "خارج" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "گو" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "فراتر از" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "رد" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ulos" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ulkona" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ulkoa" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "dehors" }, { "lang": "Frîsî", "lang_code": "fy", "word": "bûten" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "buiten" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "daarbuiten" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "uiterlijk" }, { "lang": "Îngilîziya kevn", "lang_code": "ang", "word": "butan" }, { "lang": "Îngilîziya kevn", "lang_code": "ang", "word": "buton" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "out" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "outside" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "space" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "portal" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "outside of" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "fuori" }, { "lang": "Îzlendî", "lang_code": "is", "word": "utan" }, { "lang": "Îzlendî", "lang_code": "is", "word": "úti" }, { "lang": "Norwecî", "lang_code": "no", "word": "utenfor" }, { "lang": "Oksîtanî", "lang_code": "oc", "word": "defòra" }, { "lang": "Papyamentoyî", "lang_code": "pap", "word": "pafó" }, { "lang": "Papyamentoyî", "lang_code": "pap", "word": "pafór" }, { "lang": "Papyamentoyî", "lang_code": "pap", "word": "pafor" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "fora" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "de fora" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "word": "fuera" }, { "lang": "Swahîlî", "lang_code": "sw", "word": "nje" }, { "lang": "Swêdî", "lang_code": "sv", "word": "ute" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "dışarı" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "açık hava" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "dış" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "hariç" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "baş kıç vurmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "mevki" }, { "lang": "Zuluyî", "lang_code": "zu", "word": "phandle" } ], "word": "der" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Deng bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Amedê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Wanê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Ermenî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Peyvên kurmancî ji ermenî", "parents": [], "source": "w" } ], "derived": [ { "word": "here" }, { "word": "hire" }, { "word": "kur" }, { "word": "vir" }, { "word": "vira" }, { "word": "wir" }, { "word": "vira" } ], "etymology_text": "Peyva \"der/dir\" bi maneya \"cih\" di zaravayên din yên kurdî û di zimanên din yên îranî yên ne cîranî ermenî de peyda nabe loma ihtimalen ew ji ermenî տեղ (teġ) (xwandin: bi ermeniya rojava deł, ermeniya kevn teł, ermeniya rojhilat teġ). L/R di kurdî de dikarin bi hev diguherin. Balkêş e ku peyva tirkî yer (cih) û hevrehên wê yên zimanên din yên tûranî jî (devokên teterî cer û tur) jî nêzîkî der ya kurdî ne. Loma eger \"der\" ne ji ermenî be, ew dikare ji zimanekî tirkîkî be lê ihtimala ku ji ermenî be gelekî mezintir e. Herwiha di erebî de jî peyva دار (dar) bi maneya \"war, welat, der, dever\" heye lê ihtimala ku \"der\"a kurdî ji wê be ew jî kêm e.\nDibe ji der/derî be wek bi maneya derve, tiştê derveyî malê bibe. Derî bi zimanên din ên îranî der e, piştî der bûye derve, cîh loma bi paşgira -î derî cihê bûye.", "forms": [ { "form": "دهر", "raw_tags": [ "kurdî-erebî" ] }, { "form": "dir" } ], "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Mînak bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Li kû derê?" }, { "text": "Li vê derê." } ], "glosses": [ "cih, cî, war, geh, dever, herêm, navçe" ], "id": "ku-der-ku-noun-V3AlL~zr" } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "tags": [ "feminine" ], "translations": [ { "lang": "Albanî", "lang_code": "sq", "word": "vend" }, { "lang": "Albanî", "lang_code": "sq", "word": "katror" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "masculine" ], "word": "Platz" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Stelle" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "gender-neutral" ], "word": "Ort" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Position" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Lage" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Stellung" }, { "lang": "Belûçî", "lang_code": "bal", "roman": "hend", "word": "ہند" }, { "lang": "Bretonî", "lang_code": "br", "word": "lec’h" }, { "lang": "Bretonî", "lang_code": "br", "word": "le" }, { "lang": "Çekî", "lang_code": "cs", "word": "místo" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "plads" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "sted" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "مكان" }, { "lang": "Ermenî", "lang_code": "hy", "word": "տեղ" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "roman": "mekan", "word": "مکان" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "جا" }, { "lang": "Ferî", "lang_code": "fo", "word": "stað" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "paikka" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "alue" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "seutu" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "lieu" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "endroit" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "place" }, { "lang": "unknown", "lang_code": "cy", "word": "lle" }, { "lang": "Hindî", "lang_code": "hi", "word": "जगह" }, { "lang": "Îbranî", "lang_code": "he", "word": "מקום" }, { "lang": "Îdoyî", "lang_code": "io", "word": "loko" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "place" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "location" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "spot" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "field" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "site" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "venue" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "luogo" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "piazza" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "posto" }, { "lang": "Katalanî", "lang_code": "ca", "word": "espai" }, { "lang": "Katalanî", "lang_code": "ca", "word": "lloc" }, { "lang": "Kornî", "lang_code": "kw", "word": "le" }, { "lang": "Latînî", "lang_code": "la", "word": "locus" }, { "lang": "Norwecî", "lang_code": "no", "word": "plass" }, { "lang": "Oksîtanî", "lang_code": "oc", "word": "lòc" }, { "lang": "Oksîtanî", "lang_code": "oc", "word": "luòc" }, { "lang": "Peştûyî", "lang_code": "ps", "roman": "zay", "word": "ځای" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "miejsce" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "miejscowość" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "local" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "lugar" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "paragem" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "sítio" }, { "lang": "Romanyayî", "lang_code": "ro", "word": "loc" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "roman": "mesto", "word": "место" }, { "lang": "Soranî", "lang_code": "ckb", "roman": "cêge", "word": "جێگه" }, { "lang": "Soranî", "lang_code": "ckb", "roman": "şwên", "word": "شوێن" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "tags": [ "masculine" ], "word": "lugar" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "tags": [ "masculine" ], "word": "sitio" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "yer" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "mekan" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "mesken" }, { "lang": "Urdûyî", "lang_code": "ur", "roman": "cegeh", "word": "جگہ" } ], "word": "der" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Deng bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Amedê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Wanê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_text": "Binêre \"der\" (1)", "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Mînak bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Em li derê malê bi gogê dilîzin." } ], "glosses": [ "Dermal, derdorên malekê yan avahiyekî." ], "id": "ku-der-ku-noun-uBfaKezB" } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "tags": [ "masculine" ], "word": "der" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Deng bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Amedê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Dengên kurmancî ji Wanê", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_text": "Binêre: derî (1).", "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Mînak bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Derê mala me vekirî bû." } ], "glosses": [ "derî, dergeh" ], "id": "ku-der-ku-noun-56jLCaVs" } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "tags": [ "masculine" ], "translations": [ { "lang": "Albanî", "lang_code": "sq", "word": "derë" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "tür" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ovi" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "porte" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "deur" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "door" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "porta" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "roman": "dverʹ", "word": "дверь" } ], "word": "der" }
{ "categories": [ "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "Deng bi kurmancî", "Dengên kurmancî ji Amedê", "Dengên kurmancî ji Wanê", "Kurmancî", "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî", "Proto-hindûewropî", "Soranî", "Transliterasyona nepêwîst bi soranî", "Zazakî" ], "derived": [ { "word": "deranîn" }, { "word": "derçûn" }, { "word": "derekî" }, { "word": "derê" }, { "word": "dergeh" }, { "word": "derî" }, { "word": "derketin" }, { "word": "dermal" }, { "word": "derve" }, { "word": "derveyî" }, { "word": "derxistin" }, { "word": "derbirin" }, { "word": "deravêtin" }, { "word": "derfirîn" }, { "word": "derkirin" }, { "word": "derbûn" }, { "word": "derdan" }, { "word": "dergirtin" }, { "word": "dervekirin" }, { "word": "derkuşandin" }, { "word": "derpoşandin" } ], "etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *dʰwer- (“derî, dergeh, der, derve”). Hevreha soranî دهر (der) û zazakî teber. Bide ber latînî foris (derî, dergeh) û forās (der, derve), herdu ji proto-hindûewropî *dʰwer-. در (der, “derî, dergeh”) ya farisî hevreha vê ye lê در (der) bi maneya \"di ... de\" ne ji eynî rehî ye lê hevreha \"di (tê de) ya kurdî ye û herdu ji proto-hindûewropî*enter- in, binere hindir. Bo ketina \"-er\" ji kurdî hemberî farisî bide ber dot (farisî doxter), ma-k (farisî mader), bira (farisî birader), pis (farisî piser)...", "forms": [ { "form": "دهر", "raw_tags": [ "kurdî-erebî" ] }, { "form": "derve" } ], "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "adv", "pos_title": "Hoker", "senses": [ { "categories": [ "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)", "Jêgirtin bi kurmancî", "Jêgirtinên ji Mela Hesenê Bateyî", "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî", "Mînak bi kurmancî" ], "examples": [ { "text": "Dixwazim ji malê biçim der(ê)." }, { "text": "Em ji der(ê) hatin hindir ji ber ku baranê dest pê kir." }, { "text": "Wisa germ e ku divê em li der(ê) binivin." }, { "ref": "Mela Hesenê Bateyî, Mewlûda Kurdî, ~1720", "text": "\"Ma remeyte îz remeyte\" goşîdar\nDestê wî destê Xuda der kar û bar" } ], "glosses": [ "Ne hindir, ne tê ve, ne tê de, ne di jûr ve." ] }, { "glosses": [ "Flan-bêvan. Min defter der nedît. (min tiştê wek defter nedît) Êş derê te heye? Êş û wekî din heye? Zarok der: zarok û tiştê herwiha" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "translations": [ { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "äußerlich" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "draußen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "außer" }, { "lang": "Bulgarî", "lang_code": "bg", "roman": "navǎn", "word": "навън" }, { "lang": "Bulgarî", "lang_code": "bg", "roman": "navǎnka", "word": "навънка" }, { "lang": "Çînî", "lang_code": "zh", "roman": "yǐwài", "word": "以外" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "udenfor" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "roman": "xaric", "word": "خارج" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "برا" }, { "lang": "Esperantoyî", "lang_code": "eo", "word": "ekstere" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "roman": "xaric", "word": "خارج" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "گو" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "فراتر از" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "رد" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ulos" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ulkona" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ulkoa" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "dehors" }, { "lang": "Frîsî", "lang_code": "fy", "word": "bûten" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "buiten" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "daarbuiten" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "uiterlijk" }, { "lang": "Îngilîziya kevn", "lang_code": "ang", "word": "butan" }, { "lang": "Îngilîziya kevn", "lang_code": "ang", "word": "buton" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "out" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "outside" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "space" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "portal" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "outside of" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "fuori" }, { "lang": "Îzlendî", "lang_code": "is", "word": "utan" }, { "lang": "Îzlendî", "lang_code": "is", "word": "úti" }, { "lang": "Norwecî", "lang_code": "no", "word": "utenfor" }, { "lang": "Oksîtanî", "lang_code": "oc", "word": "defòra" }, { "lang": "Papyamentoyî", "lang_code": "pap", "word": "pafó" }, { "lang": "Papyamentoyî", "lang_code": "pap", "word": "pafór" }, { "lang": "Papyamentoyî", "lang_code": "pap", "word": "pafor" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "fora" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "de fora" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "word": "fuera" }, { "lang": "Swahîlî", "lang_code": "sw", "word": "nje" }, { "lang": "Swêdî", "lang_code": "sv", "word": "ute" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "dışarı" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "açık hava" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "dış" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "hariç" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "baş kıç vurmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "mevki" }, { "lang": "Zuluyî", "lang_code": "zu", "word": "phandle" } ], "word": "der" } { "categories": [ "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "Deng bi kurmancî", "Dengên kurmancî ji Amedê", "Dengên kurmancî ji Wanê", "Ermenî", "Kurmancî", "Peyvên kurmancî ji ermenî" ], "derived": [ { "word": "here" }, { "word": "hire" }, { "word": "kur" }, { "word": "vir" }, { "word": "vira" }, { "word": "wir" }, { "word": "vira" } ], "etymology_text": "Peyva \"der/dir\" bi maneya \"cih\" di zaravayên din yên kurdî û di zimanên din yên îranî yên ne cîranî ermenî de peyda nabe loma ihtimalen ew ji ermenî տեղ (teġ) (xwandin: bi ermeniya rojava deł, ermeniya kevn teł, ermeniya rojhilat teġ). L/R di kurdî de dikarin bi hev diguherin. Balkêş e ku peyva tirkî yer (cih) û hevrehên wê yên zimanên din yên tûranî jî (devokên teterî cer û tur) jî nêzîkî der ya kurdî ne. Loma eger \"der\" ne ji ermenî be, ew dikare ji zimanekî tirkîkî be lê ihtimala ku ji ermenî be gelekî mezintir e. Herwiha di erebî de jî peyva دار (dar) bi maneya \"war, welat, der, dever\" heye lê ihtimala ku \"der\"a kurdî ji wê be ew jî kêm e.\nDibe ji der/derî be wek bi maneya derve, tiştê derveyî malê bibe. Derî bi zimanên din ên îranî der e, piştî der bûye derve, cîh loma bi paşgira -î derî cihê bûye.", "forms": [ { "form": "دهر", "raw_tags": [ "kurdî-erebî" ] }, { "form": "dir" } ], "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ "Mînak bi kurmancî" ], "examples": [ { "text": "Li kû derê?" }, { "text": "Li vê derê." } ], "glosses": [ "cih, cî, war, geh, dever, herêm, navçe" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "tags": [ "feminine" ], "translations": [ { "lang": "Albanî", "lang_code": "sq", "word": "vend" }, { "lang": "Albanî", "lang_code": "sq", "word": "katror" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "masculine" ], "word": "Platz" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Stelle" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "gender-neutral" ], "word": "Ort" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Position" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Lage" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Stellung" }, { "lang": "Belûçî", "lang_code": "bal", "roman": "hend", "word": "ہند" }, { "lang": "Bretonî", "lang_code": "br", "word": "lec’h" }, { "lang": "Bretonî", "lang_code": "br", "word": "le" }, { "lang": "Çekî", "lang_code": "cs", "word": "místo" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "plads" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "sted" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "مكان" }, { "lang": "Ermenî", "lang_code": "hy", "word": "տեղ" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "roman": "mekan", "word": "مکان" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "جا" }, { "lang": "Ferî", "lang_code": "fo", "word": "stað" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "paikka" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "alue" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "seutu" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "lieu" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "endroit" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "place" }, { "lang": "unknown", "lang_code": "cy", "word": "lle" }, { "lang": "Hindî", "lang_code": "hi", "word": "जगह" }, { "lang": "Îbranî", "lang_code": "he", "word": "מקום" }, { "lang": "Îdoyî", "lang_code": "io", "word": "loko" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "place" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "location" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "spot" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "field" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "site" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "venue" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "luogo" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "piazza" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "posto" }, { "lang": "Katalanî", "lang_code": "ca", "word": "espai" }, { "lang": "Katalanî", "lang_code": "ca", "word": "lloc" }, { "lang": "Kornî", "lang_code": "kw", "word": "le" }, { "lang": "Latînî", "lang_code": "la", "word": "locus" }, { "lang": "Norwecî", "lang_code": "no", "word": "plass" }, { "lang": "Oksîtanî", "lang_code": "oc", "word": "lòc" }, { "lang": "Oksîtanî", "lang_code": "oc", "word": "luòc" }, { "lang": "Peştûyî", "lang_code": "ps", "roman": "zay", "word": "ځای" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "miejsce" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "miejscowość" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "local" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "lugar" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "paragem" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "sítio" }, { "lang": "Romanyayî", "lang_code": "ro", "word": "loc" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "roman": "mesto", "word": "место" }, { "lang": "Soranî", "lang_code": "ckb", "roman": "cêge", "word": "جێگه" }, { "lang": "Soranî", "lang_code": "ckb", "roman": "şwên", "word": "شوێن" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "tags": [ "masculine" ], "word": "lugar" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "tags": [ "masculine" ], "word": "sitio" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "yer" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "mekan" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "mesken" }, { "lang": "Urdûyî", "lang_code": "ur", "roman": "cegeh", "word": "جگہ" } ], "word": "der" } { "categories": [ "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "Deng bi kurmancî", "Dengên kurmancî ji Amedê", "Dengên kurmancî ji Wanê", "Kurmancî" ], "etymology_text": "Binêre \"der\" (1)", "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ "Mînak bi kurmancî" ], "examples": [ { "text": "Em li derê malê bi gogê dilîzin." } ], "glosses": [ "Dermal, derdorên malekê yan avahiyekî." ] } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "tags": [ "masculine" ], "word": "der" } { "categories": [ "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "Deng bi kurmancî", "Dengên kurmancî ji Amedê", "Dengên kurmancî ji Wanê", "Kurmancî" ], "etymology_text": "Binêre: derî (1).", "hyphenation": "der", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ "Mînak bi kurmancî" ], "examples": [ { "text": "Derê mala me vekirî bû." } ], "glosses": [ "derî, dergeh" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "/dɛɾ/" }, { "audio": "LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ad/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav/LL-Q36368_(kur)-Dildadil-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Amed" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36368 (kur)-Dildadil-der.wav" }, { "audio": "LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/6/66/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-der.wav.ogg", "raw_tags": [ "Wan" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163 (kmr)-Key Mîrza-der.wav" } ], "tags": [ "masculine" ], "translations": [ { "lang": "Albanî", "lang_code": "sq", "word": "derë" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "tür" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "ovi" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "porte" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "deur" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "door" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "porta" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "roman": "dverʹ", "word": "дверь" } ], "word": "der" }
Download raw JSONL data for der meaning in Kurmancî (15.9kB)
{ "called_from": "XYZunsorted", "msg": "Unknown title: Gotinên pêşiyan", "path": [ "der" ], "section": "Kurmancî", "subsection": "Gotinên pêşiyan", "title": "der", "trace": "" } { "called_from": "parser/304", "msg": "HTML tag <abbr> not properly closed", "path": [ "der" ], "section": "Kurmancî", "subsection": "Werger", "title": "der", "trace": "started on line 1, detected on line 1" } { "called_from": "parser/1336", "msg": "no corresponding start tag found for </span>", "path": [ "der" ], "section": "Kurmancî", "subsection": "Werger", "title": "der", "trace": "" } { "called_from": "parserfns/156", "msg": "#tag creating non-allowed tag <phonos> - omitted", "path": [ "der", "Template:deng", "#tag", "#tag" ], "section": "Kurmancî", "subsection": "Bilêvkirin", "title": "der", "trace": "" } { "called_from": "parserfns/156", "msg": "#tag creating non-allowed tag <phonos> - omitted", "path": [ "der", "Template:deng", "#tag", "#tag" ], "section": "Kurmancî", "subsection": "Bilêvkirin", "title": "der", "trace": "" }
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-22 from the kuwiktionary dump dated 2025-02-21 using wiktextract (9e2b7d3 and f2e72e5). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.