"tîz" meaning in Kurmancî

See tîz in All languages combined, or Wiktionary

Adjective

IPA: /tiːz/
Etymology: : Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
  1. dengê bilind û tûj
    Sense id: ku-tîz-ku-adj-Af~4uDtS Categories (other): Jêgirtin bi kurmancî
  2. tirane
    Sense id: ku-tîz-ku-adj-JQcOpzKB
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: tîz bûn<pos:lêker>, tîz kirin<pos:lêker>, tîzbûn<pos:navdêr>, tîzkirin<pos:navdêr>, tîzbûyî<pos:rengdêr>, tîzkirî<pos:rengdêr>, tîzî, tîzîtî, tîztî Translations: شوخ (Farisî), kaçamak (Tirkî)

Noun

IPA: /tiːz/
  1. Guhartoyeke tûz (“kevirek pêlîstinê”). Tags: form-of Form of: tûz
    Sense id: ku-tîz-ku-noun-faJXrIU7
The following are not (yet) sense-disambiguated
{
  "antonyms": [
    {
      "word": "pes"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Daxwazên etîmolojiyê",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Lema bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rengdêr bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rûpelên bi 1 madeyî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rûpelên bi madeyan",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "tîz bûn<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "tîz kirin<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "tîzbûn<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzkirin<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzbûyî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzkirî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzî"
    },
    {
      "word": "tîzîtî"
    },
    {
      "word": "tîztî"
    }
  ],
  "etymology_text": ": Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka \"biguhêre\" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.",
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "tîz"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Rengdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtin bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              787,
              790
            ]
          ],
          "ref": "Zana Farqînî: Dengbêjî: Xweseriyeke muzîka kurdî, Amidakurd.com, 6/2007",
          "text": "Ji ber ku dengbêj ji dengê serî distrên, bêyî ku dengê wan bikeve, dikarin bi rojan hunerên xwe pêşkêş bikin. Gava destanên kurdî dibêjin, ku ew hem bi gotinkî tên gotin hem jî bi newa (melodî) tên strandin, pir bi hostayî û bi zanebûn dengên xwe bi kar tînin. Loma ew şareza û hunermendên deng in û dengekî wan ê zîz, qube û zengilî heye. Qirika wan xurt e, paqij distrên û dengê wan jî rewan e. Bi gotina kin î kurt ku em ji vê rewşa wan behs bikin û bibêjin; ji ber ku giraniya karê wan li ser deng e, ew pispor û hostayê bikaranîna deng in, bi deng dileyîzin, dengên xwe bilind dikin, dadixin, belav dikin, kêm û zêde dikin. Li gorî naveroka berhema xwe reng didin dengê xwe. Wekî pêlên avê dengê xwe dimilmilînin û û d qirika xwe de dixulxulînin. Di heman kilamê de, bi dengê pes û tîz jî distrin."
        }
      ],
      "glosses": [
        "dengê bilind û tûj"
      ],
      "id": "ku-tîz-ku-adj-Af~4uDtS"
    },
    {
      "glosses": [
        "tirane"
      ],
      "id": "ku-tîz-ku-adj-JQcOpzKB"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/tiːz/"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "شوخ"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kaçamak"
    }
  ],
  "word": "tîz"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Lema bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêr bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêrên nêr bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rûpelên bi 1 madeyî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rûpelên bi madeyan",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "tîz"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "senses": [
    {
      "form_of": [
        {
          "word": "tûz"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Guhartoyeke tûz (“kevirek pêlîstinê”)."
      ],
      "id": "ku-tîz-ku-noun-faJXrIU7",
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/tiːz/"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "tîz"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "word": "pes"
    }
  ],
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Daxwazên etîmolojiyê",
    "Kurmancî",
    "Lema bi kurmancî",
    "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
    "Rengdêr bi kurmancî",
    "Rûpelên bi 1 madeyî",
    "Rûpelên bi madeyan"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "tîz bûn<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "tîz kirin<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "tîzbûn<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzkirin<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzbûyî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzkirî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "tîzî"
    },
    {
      "word": "tîzîtî"
    },
    {
      "word": "tîztî"
    }
  ],
  "etymology_text": ": Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka \"biguhêre\" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.",
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "tîz"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "adj",
  "pos_title": "Rengdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Jêgirtin bi kurmancî"
      ],
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              787,
              790
            ]
          ],
          "ref": "Zana Farqînî: Dengbêjî: Xweseriyeke muzîka kurdî, Amidakurd.com, 6/2007",
          "text": "Ji ber ku dengbêj ji dengê serî distrên, bêyî ku dengê wan bikeve, dikarin bi rojan hunerên xwe pêşkêş bikin. Gava destanên kurdî dibêjin, ku ew hem bi gotinkî tên gotin hem jî bi newa (melodî) tên strandin, pir bi hostayî û bi zanebûn dengên xwe bi kar tînin. Loma ew şareza û hunermendên deng in û dengekî wan ê zîz, qube û zengilî heye. Qirika wan xurt e, paqij distrên û dengê wan jî rewan e. Bi gotina kin î kurt ku em ji vê rewşa wan behs bikin û bibêjin; ji ber ku giraniya karê wan li ser deng e, ew pispor û hostayê bikaranîna deng in, bi deng dileyîzin, dengên xwe bilind dikin, dadixin, belav dikin, kêm û zêde dikin. Li gorî naveroka berhema xwe reng didin dengê xwe. Wekî pêlên avê dengê xwe dimilmilînin û û d qirika xwe de dixulxulînin. Di heman kilamê de, bi dengê pes û tîz jî distrin."
        }
      ],
      "glosses": [
        "dengê bilind û tûj"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "tirane"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/tiːz/"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "شوخ"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "kaçamak"
    }
  ],
  "word": "tîz"
}

{
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Kurmancî",
    "Lema bi kurmancî",
    "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
    "Navdêr bi kurmancî",
    "Navdêrên nêr bi kurmancî",
    "Rûpelên bi 1 madeyî",
    "Rûpelên bi madeyan"
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "tîz"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "senses": [
    {
      "form_of": [
        {
          "word": "tûz"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Guhartoyeke tûz (“kevirek pêlîstinê”)."
      ],
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/tiːz/"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "tîz"
}

Download raw JSONL data for tîz meaning in Kurmancî (2.8kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-07-20 from the kuwiktionary dump dated 2025-07-02 using wiktextract (45c4a21 and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.