"dax" meaning in Kurmancî

See dax in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: /dɑːx/ Forms: داخ, dex, -dax
Etymology: Ji proto-hindûewropî *dʰegʰ- (sotin, şewitandin), hevreha avestayî dexe- (sotin, şewitandin), sogdî deẍ- (sotin, şewitandin), pehlewî deẍ- (dax), farisî دغ (deẍ: dax). dağlamak (dax dan) ya tirkî ji kurdî yan farisî ye.
  1. Dirh, dirûv, durif nîşanên ku mirov bi şewitandinê li guhên sewalên xwe dike daku li gel yên xelkê tevlihev nebin.
  2. Asinê germ yê ku ew nîşan pê têt çêkirin.
    Sense id: ku-dax-ku-noun-n0zxpxGZ
  3. Danîn asinek germ li ser leşî daku bişewite.
    Sense id: ku-dax-ku-noun-g8G3GfM4
  4. Heyf, mixab.
    Sense id: ku-dax-ku-noun-6oENa-M5 Categories (other): Nimûne bi kurmancî
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: dax dan<pos:lêker>, dax kirin<pos:lêker>, daxdan<pos:navdêr>, daxkirin<pos:navdêr>, daxdayî<pos:rengdêr>, daxkirî<pos:rengdêr>, daxder, daxî, daxker Translations: Brandmal [masculine] (Almanî), Ätzen (Almanî), Brennen (Almanî), وسم (Erebî), شعار (Erebî), وصمة (Erebî), داغ (Farisî), آه (Farisî), ناله (Farisî), marque (Fransî), polttomerkki (Fînî), esef (Tirkî), en (Tirkî), dağ (Tirkî), dağlı (Tirkî), enine boyuna (Tirkî), brand (Îngilîzî), cauterization (Îngilîzî), cautery (Îngilîzî), escharotic (Îngilîzî), stigma (Îngilîzî), tattoo (Îngilîzî), battle brand (Îngilîzî)

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Proto-hindûewropî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "dax dan<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "dax kirin<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "daxdan<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "daxkirin<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "daxdayî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "daxkirî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "daxder"
    },
    {
      "word": "daxî"
    },
    {
      "word": "daxker"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *dʰegʰ- (sotin, şewitandin), hevreha avestayî dexe- (sotin, şewitandin), sogdî deẍ- (sotin, şewitandin), pehlewî deẍ- (dax), farisî دغ (deẍ: dax). dağlamak (dax dan) ya tirkî ji kurdî yan farisî ye.",
  "forms": [
    {
      "form": "داخ",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    },
    {
      "form": "dex"
    },
    {
      "form": "-dax"
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "rhymes": [
    {
      "word": "ax"
    },
    {
      "word": "bax"
    },
    {
      "word": "çax"
    },
    {
      "word": "sax"
    },
    {
      "word": "tax"
    },
    {
      "word": "wax"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtin bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtinên ji Melayê Cizîrî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640",
          "text": "Heçî firqet nedî hicran\nNebê min dax û key lê ne\nJi bil derbê di hicranê"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Dirh, dirûv, durif\nnîşanên ku mirov bi şewitandinê li guhên sewalên xwe dike daku li gel yên xelkê tevlihev nebin."
      ],
      "id": "ku-dax-ku-noun-rORHlsO2"
    },
    {
      "glosses": [
        "Asinê germ yê ku ew nîşan pê têt çêkirin."
      ],
      "id": "ku-dax-ku-noun-n0zxpxGZ"
    },
    {
      "glosses": [
        "Danîn asinek germ li ser leşî daku bişewite."
      ],
      "id": "ku-dax-ku-noun-g8G3GfM4"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Nimûne bi kurmancî",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Cihê daxê ye ku me hûn nedîtin"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Heyf, mixab."
      ],
      "id": "ku-dax-ku-noun-6oENa-M5"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/dɑːx/"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Brandmal"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Ätzen"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Brennen"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "وسم"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "شعار"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "وصمة"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "داغ"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "آه"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "ناله"
    },
    {
      "lang": "Fînî",
      "lang_code": "fi",
      "word": "polttomerkki"
    },
    {
      "lang": "Fransî",
      "lang_code": "fr",
      "word": "marque"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "brand"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "cauterization"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "cautery"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "escharotic"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "stigma"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "tattoo"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "battle brand"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "esef"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "en"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "dağ"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "dağlı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "enine boyuna"
    }
  ],
  "word": "dax"
}
{
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Kurmancî",
    "Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî",
    "Proto-hindûewropî"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "dax dan<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "dax kirin<pos:lêker>"
    },
    {
      "word": "daxdan<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "daxkirin<pos:navdêr>"
    },
    {
      "word": "daxdayî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "daxkirî<pos:rengdêr>"
    },
    {
      "word": "daxder"
    },
    {
      "word": "daxî"
    },
    {
      "word": "daxker"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *dʰegʰ- (sotin, şewitandin), hevreha avestayî dexe- (sotin, şewitandin), sogdî deẍ- (sotin, şewitandin), pehlewî deẍ- (dax), farisî دغ (deẍ: dax). dağlamak (dax dan) ya tirkî ji kurdî yan farisî ye.",
  "forms": [
    {
      "form": "داخ",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    },
    {
      "form": "dex"
    },
    {
      "form": "-dax"
    }
  ],
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "rhymes": [
    {
      "word": "ax"
    },
    {
      "word": "bax"
    },
    {
      "word": "çax"
    },
    {
      "word": "sax"
    },
    {
      "word": "tax"
    },
    {
      "word": "wax"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
        "Jêgirtin bi kurmancî",
        "Jêgirtinên ji Melayê Cizîrî",
        "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640",
          "text": "Heçî firqet nedî hicran\nNebê min dax û key lê ne\nJi bil derbê di hicranê"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Dirh, dirûv, durif\nnîşanên ku mirov bi şewitandinê li guhên sewalên xwe dike daku li gel yên xelkê tevlihev nebin."
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "Asinê germ yê ku ew nîşan pê têt çêkirin."
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "Danîn asinek germ li ser leşî daku bişewite."
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Nimûne bi kurmancî"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "Cihê daxê ye ku me hûn nedîtin"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Heyf, mixab."
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/dɑːx/"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Brandmal"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Ätzen"
    },
    {
      "lang": "Almanî",
      "lang_code": "de",
      "word": "Brennen"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "وسم"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "شعار"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "وصمة"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "داغ"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "آه"
    },
    {
      "lang": "Farisî",
      "lang_code": "fa",
      "word": "ناله"
    },
    {
      "lang": "Fînî",
      "lang_code": "fi",
      "word": "polttomerkki"
    },
    {
      "lang": "Fransî",
      "lang_code": "fr",
      "word": "marque"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "brand"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "cauterization"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "cautery"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "escharotic"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "stigma"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "tattoo"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "battle brand"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "esef"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "en"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "dağ"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "dağlı"
    },
    {
      "lang": "Tirkî",
      "lang_code": "tr",
      "word": "enine boyuna"
    }
  ],
  "word": "dax"
}

Download raw JSONL data for dax meaning in Kurmancî (3.1kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-16 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (b0b7a66 and 3185d56). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.