See şemsî in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Daxwazên peyvan bi erebî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Erebî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Lema bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Navdêr bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Navdêrên mê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî ji erebî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rûpelên bi 1 madeyî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rûpelên bi madeyan",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "şemsî bûn<pos:lêker>"
},
{
"word": "şemsî kirin<pos:lêker>"
},
{
"word": "şemsîbûn<pos:navdêr>"
},
{
"word": "şemsîkirin<pos:navdêr>"
},
{
"word": "şemsîbûyî<pos:rengdêr>"
},
{
"word": "şemsîkirî<pos:rengdêr>"
},
{
"word": "şemsîçêker"
},
{
"word": "şemsîsaz"
},
{
"word": "şemsîsazî"
},
{
"word": "şemsîdar"
},
{
"word": "şemsîdarî"
},
{
"word": "şemsîvan"
},
{
"word": "şemsîvanî"
},
{
"word": "şemsîvanîtî"
},
{
"word": "şemsîvantî"
}
],
"etymology_text": "Ji erebî [Peyv?], têkildarî şems (tav, roj).",
"forms": [
{
"form": "şemsiya",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyên",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "wê şemsiyê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "wan şemsiyan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyino",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyek",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyin",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyeke",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyine",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyekê",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyinan",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiye"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
742,
749
]
],
"ref": "Bîrjen Jehr, Netkurd.com, 12/2008",
"text": "Li gorî min xwandiye, Pkk'ê îcar hemû kesên ku dê li gel TRT6ê bixebitin, tehdît kiriye! Pkk ye, ji derî kuştina kurdan ti xêr nekiriye. Heger kurd TRT6ê jibo ziman, chand, wêje û bi gelemperî jibo berjewendiyên neteweya kurdan bi kar bînin, bi xêr û xweşî hatiye. Ez hêvîdar im ku ewê kurdên ku pê ra bixebitin, dernekevin derî sînorên neteweperestiya Kurdistan'ê. Bêguman Tirsa PKK'ê û RojTVyê şexsî ne, ne netewî ne. Ez bawer nakim ku ti televîzyoneke din were bi qasî RojTVyê perestiya zimanê tirkî bike û mîlletê kurd asîmîle bike. Mirov hew fam dike, gelo Pkk û RojTV chawan dikarin ewqas ehmeq bin û xizmeta nijadperestên tirkan bikin. Diyar e ev vê yekê bi zanîn dikin û wekî makîneya asîmîlasyonê ya dewleta tirkan dixebitin, di bin şemsiya kurdîtiyê da. Goya TZP-Kurdî pêngava perwerdehiya bi zimanê kurdî dabu destpêkirin. Lê piştî chend rojan him Ziya Gökalp'ê tirkan Apo û him jî dewleta tirkan ev chalakiyana bi saya porê Apo manîpule kirin û dawî lê anîn. Apo tirk û tirkchî careke din hebuna neteweyekê jibo şexsê xwe yê nexweş binpê kir û ajantiya xwe ya li gel dewleta tirkan bi serkeftî anî şûnê."
}
],
"glosses": [
"sîwan, sihwane\ntêlikên ku bi cawî hatine niximandin û mirov li raserî xwe digire daku ji baranê yan tavê bêt parastin"
],
"id": "ku-şemsî-ku-noun-ssGBLldS"
},
{
"glosses": [
"rêkxistinek yan dezgehek ya ku çend rêkxistin yan dezgeh tê de ne"
],
"id": "ku-şemsî-ku-noun-sUHgvzkh"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "sambreel"
},
{
"lang": "Albanî",
"lang_code": "sq",
"word": "ombrellë"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Regenschirm"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Schirm"
},
{
"lang": "Bengalî",
"lang_code": "bn",
"roman": "chata",
"word": "ছাতা"
},
{
"lang": "Çekî",
"lang_code": "cs",
"word": "deštník"
},
{
"lang": "Çînî",
"lang_code": "zh",
"word": "傘"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "paraply"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "شمسية"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "ombrelo"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "pluvombrelo"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "sateenvarjo"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "parapluie"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "paraplu"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "regenscherm"
},
{
"lang": "Îbranî",
"lang_code": "he",
"word": "מטריה"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "umbrella"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "ombrello"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "傘"
},
{
"lang": "Katalanî",
"lang_code": "ca",
"word": "paraigua"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "skėtis"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "payung"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "yang"
},
{
"lang": "Mecarî",
"lang_code": "hu",
"word": "esernyő"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "paraply"
},
{
"lang": "Papyamentoyî",
"lang_code": "pap",
"word": "paraplü"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "parasol"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "sombrinha"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "guarda-chuva"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "umbrelă"
},
{
"lang": "Sirananî",
"lang_code": "srn",
"word": "prasoro"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "paraguas"
},
{
"lang": "Swahîlî",
"lang_code": "sw",
"word": "mwavuli"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "paraply"
},
{
"lang": "Tagalogî",
"lang_code": "tl",
"word": "páyong"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "şemsiye"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ardak"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "güncek"
}
],
"word": "şemsî"
}
{
"categories": [
"Daxwazên peyvan bi erebî",
"Erebî",
"Kurmancî",
"Lema bi kurmancî",
"Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
"Navdêr bi kurmancî",
"Navdêrên mê bi kurmancî",
"Peyvên kurmancî ji erebî",
"Rûpelên bi 1 madeyî",
"Rûpelên bi madeyan"
],
"derived": [
{
"word": "şemsî bûn<pos:lêker>"
},
{
"word": "şemsî kirin<pos:lêker>"
},
{
"word": "şemsîbûn<pos:navdêr>"
},
{
"word": "şemsîkirin<pos:navdêr>"
},
{
"word": "şemsîbûyî<pos:rengdêr>"
},
{
"word": "şemsîkirî<pos:rengdêr>"
},
{
"word": "şemsîçêker"
},
{
"word": "şemsîsaz"
},
{
"word": "şemsîsazî"
},
{
"word": "şemsîdar"
},
{
"word": "şemsîdarî"
},
{
"word": "şemsîvan"
},
{
"word": "şemsîvanî"
},
{
"word": "şemsîvanîtî"
},
{
"word": "şemsîvantî"
}
],
"etymology_text": "Ji erebî [Peyv?], têkildarî şems (tav, roj).",
"forms": [
{
"form": "şemsiya",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyên",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "wê şemsiyê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "wan şemsiyan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyino",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyek",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyin",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyeke",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyine",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiyekê",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "şemsiyinan",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "şemsiye"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
"Jêgirtin bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
742,
749
]
],
"ref": "Bîrjen Jehr, Netkurd.com, 12/2008",
"text": "Li gorî min xwandiye, Pkk'ê îcar hemû kesên ku dê li gel TRT6ê bixebitin, tehdît kiriye! Pkk ye, ji derî kuştina kurdan ti xêr nekiriye. Heger kurd TRT6ê jibo ziman, chand, wêje û bi gelemperî jibo berjewendiyên neteweya kurdan bi kar bînin, bi xêr û xweşî hatiye. Ez hêvîdar im ku ewê kurdên ku pê ra bixebitin, dernekevin derî sînorên neteweperestiya Kurdistan'ê. Bêguman Tirsa PKK'ê û RojTVyê şexsî ne, ne netewî ne. Ez bawer nakim ku ti televîzyoneke din were bi qasî RojTVyê perestiya zimanê tirkî bike û mîlletê kurd asîmîle bike. Mirov hew fam dike, gelo Pkk û RojTV chawan dikarin ewqas ehmeq bin û xizmeta nijadperestên tirkan bikin. Diyar e ev vê yekê bi zanîn dikin û wekî makîneya asîmîlasyonê ya dewleta tirkan dixebitin, di bin şemsiya kurdîtiyê da. Goya TZP-Kurdî pêngava perwerdehiya bi zimanê kurdî dabu destpêkirin. Lê piştî chend rojan him Ziya Gökalp'ê tirkan Apo û him jî dewleta tirkan ev chalakiyana bi saya porê Apo manîpule kirin û dawî lê anîn. Apo tirk û tirkchî careke din hebuna neteweyekê jibo şexsê xwe yê nexweş binpê kir û ajantiya xwe ya li gel dewleta tirkan bi serkeftî anî şûnê."
}
],
"glosses": [
"sîwan, sihwane\ntêlikên ku bi cawî hatine niximandin û mirov li raserî xwe digire daku ji baranê yan tavê bêt parastin"
]
},
{
"glosses": [
"rêkxistinek yan dezgehek ya ku çend rêkxistin yan dezgeh tê de ne"
]
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "sambreel"
},
{
"lang": "Albanî",
"lang_code": "sq",
"word": "ombrellë"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Regenschirm"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Schirm"
},
{
"lang": "Bengalî",
"lang_code": "bn",
"roman": "chata",
"word": "ছাতা"
},
{
"lang": "Çekî",
"lang_code": "cs",
"word": "deštník"
},
{
"lang": "Çînî",
"lang_code": "zh",
"word": "傘"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "paraply"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "شمسية"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "ombrelo"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "pluvombrelo"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "sateenvarjo"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "parapluie"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "paraplu"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "regenscherm"
},
{
"lang": "Îbranî",
"lang_code": "he",
"word": "מטריה"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "umbrella"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "ombrello"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "傘"
},
{
"lang": "Katalanî",
"lang_code": "ca",
"word": "paraigua"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "skėtis"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "payung"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "yang"
},
{
"lang": "Mecarî",
"lang_code": "hu",
"word": "esernyő"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "paraply"
},
{
"lang": "Papyamentoyî",
"lang_code": "pap",
"word": "paraplü"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "parasol"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "sombrinha"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "guarda-chuva"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "umbrelă"
},
{
"lang": "Sirananî",
"lang_code": "srn",
"word": "prasoro"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "paraguas"
},
{
"lang": "Swahîlî",
"lang_code": "sw",
"word": "mwavuli"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "paraply"
},
{
"lang": "Tagalogî",
"lang_code": "tl",
"word": "páyong"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "şemsiye"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ardak"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "güncek"
}
],
"word": "şemsî"
}
Download raw JSONL data for şemsî meaning in Kurmancî (6.0kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-05-21 from the kuwiktionary dump dated 2025-05-20 using wiktextract (89ebc88 and e74c913). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.