See aqil on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Erebî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî ji erebî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"tags": [
"verb"
],
"word": "aqil kirin"
},
{
"tags": [
"verb"
],
"word": "aqil dan"
},
{
"word": "aqil girtin"
},
{
"word": "aqil birin"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "aqilkirin"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "aqildan"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "aqilgirtin"
},
{
"word": "aqilbirin"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "aqilkirî"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "aqilberdayî"
},
{
"word": "aqilgirtî"
},
{
"word": "aqildar"
},
{
"word": "aqildarî"
},
{
"word": "aqildost"
},
{
"word": "aqildostî"
},
{
"word": "aqilhez"
},
{
"word": "aqilhezî"
},
{
"word": "aqilî"
},
{
"word": "aqilnas"
},
{
"word": "aqilnasî"
},
{
"word": "aqilyar"
},
{
"word": "aqilyarî"
},
{
"word": "aqilzan"
},
{
"word": "aqilzanî"
},
{
"word": "aqlî"
},
{
"word": "bêaqil"
},
{
"word": "bêaqilî"
},
{
"word": "bêaqilîtî"
},
{
"word": "bêaqiltî"
},
{
"word": "biaqil"
},
{
"word": "biaqilî"
},
{
"word": "biaqilîtî"
},
{
"word": "biaqiltî"
}
],
"etymology_text": "Ji erebî, bi maneya jîr ji عاقل ('aqil), bi wateya \"jîrî\" ji عقل ('eqil). Bo nimûneyeke din jî ku tê de \"'e\" ya erebî di kurdî de dibe \"a\" binêre alif, am (mam, ap).",
"forms": [
{
"form": "'aqil"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"related": [
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": ": li gor"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "hişê"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "/ aqilê wî baş bûn, beraqil bûn,"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "ketin"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "aqilî."
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên ji Melayê Cizîrî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640",
"text": "Her serê dewlet hebit dê her di nêv benda te bit\nHer kesê 'aqil bitin dê her di çokarê te bî\nÊ divêt azade bit dê çehvinêrê lutfa te bit"
}
],
"glosses": [
"bal, Jîrî, eqil, awiz, hiş, hişyarî, hişmendî, têgihiştin, famkirin, famatî, famabûn."
],
"id": "ku-aqil-ku-noun-CJz3Ly0W"
},
{
"glosses": [
"Mejî, mejox, mêşk."
],
"id": "ku-aqil-ku-noun-PLVUJez3"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/ɑːˈqɪl/"
}
],
"synonyms": [
{
"word": "aql"
},
{
"word": "eqil"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Verstand"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Geist"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Intelligenz"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Sinn"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Vernunft"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "ذكاء"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "racio"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "خرد"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "عاقل"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "هوش"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "عقل"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "reason"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "apprehension"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "brightness"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "discernment"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "intellect"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "intelligence"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "mental"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "mind"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "phreno-"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "psycho-"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "sense"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "wit"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "sapience, sapiency"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "akıl"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "hiş"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "hoş"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "karın"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "zihniyet"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "us"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ders"
}
],
"word": "aqil"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"forms": [
{
"form": "aqiltir",
"tags": [
"comparative"
]
},
{
"form": "herî aqil",
"tags": [
"superlative"
]
},
{
"form": "aqiltirîn",
"tags": [
"superlative"
]
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adj",
"pos_title": "Rengdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"Jîr, biaqil, bieqil, hişyar, hişmend, fama, fehma."
],
"id": "ku-aqil-ku-adj-TY9FSV4A"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/ɑːˈqɪl/"
}
],
"word": "aqil"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Zazakî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"lang": "Zazakî",
"lang_code": "zza",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Nimûne bi zazakî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Aqilê xoantiş xo ser."
}
],
"glosses": [
"aqil"
],
"id": "ku-aqil-zza-noun-z4EksQ4u"
}
],
"word": "aqil"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Erebî",
"Kurmancî",
"Peyvên kurmancî ji erebî"
],
"derived": [
{
"tags": [
"verb"
],
"word": "aqil kirin"
},
{
"tags": [
"verb"
],
"word": "aqil dan"
},
{
"word": "aqil girtin"
},
{
"word": "aqil birin"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "aqilkirin"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "aqildan"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "aqilgirtin"
},
{
"word": "aqilbirin"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "aqilkirî"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "aqilberdayî"
},
{
"word": "aqilgirtî"
},
{
"word": "aqildar"
},
{
"word": "aqildarî"
},
{
"word": "aqildost"
},
{
"word": "aqildostî"
},
{
"word": "aqilhez"
},
{
"word": "aqilhezî"
},
{
"word": "aqilî"
},
{
"word": "aqilnas"
},
{
"word": "aqilnasî"
},
{
"word": "aqilyar"
},
{
"word": "aqilyarî"
},
{
"word": "aqilzan"
},
{
"word": "aqilzanî"
},
{
"word": "aqlî"
},
{
"word": "bêaqil"
},
{
"word": "bêaqilî"
},
{
"word": "bêaqilîtî"
},
{
"word": "bêaqiltî"
},
{
"word": "biaqil"
},
{
"word": "biaqilî"
},
{
"word": "biaqilîtî"
},
{
"word": "biaqiltî"
}
],
"etymology_text": "Ji erebî, bi maneya jîr ji عاقل ('aqil), bi wateya \"jîrî\" ji عقل ('eqil). Bo nimûneyeke din jî ku tê de \"'e\" ya erebî di kurdî de dibe \"a\" binêre alif, am (mam, ap).",
"forms": [
{
"form": "'aqil"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"related": [
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": ": li gor"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "hişê"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "/ aqilê wî baş bûn, beraqil bûn,"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "ketin"
},
{
"tags": [
"idiomatic"
],
"word": "aqilî."
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
"Jêgirtin bi kurmancî",
"Jêgirtinên ji Melayê Cizîrî",
"Jêgirtinên kitêban bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"ref": "Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640",
"text": "Her serê dewlet hebit dê her di nêv benda te bit\nHer kesê 'aqil bitin dê her di çokarê te bî\nÊ divêt azade bit dê çehvinêrê lutfa te bit"
}
],
"glosses": [
"bal, Jîrî, eqil, awiz, hiş, hişyarî, hişmendî, têgihiştin, famkirin, famatî, famabûn."
]
},
{
"glosses": [
"Mejî, mejox, mêşk."
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/ɑːˈqɪl/"
}
],
"synonyms": [
{
"word": "aql"
},
{
"word": "eqil"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Verstand"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Geist"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Intelligenz"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Sinn"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Vernunft"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "ذكاء"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "racio"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "خرد"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "عاقل"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "هوش"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "عقل"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "reason"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "apprehension"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "brightness"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "discernment"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "intellect"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "intelligence"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "mental"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "mind"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "phreno-"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "psycho-"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "sense"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "wit"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "sapience, sapiency"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "akıl"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "hiş"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "hoş"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "karın"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "zihniyet"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "us"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ders"
}
],
"word": "aqil"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Kurmancî"
],
"forms": [
{
"form": "aqiltir",
"tags": [
"comparative"
]
},
{
"form": "herî aqil",
"tags": [
"superlative"
]
},
{
"form": "aqiltirîn",
"tags": [
"superlative"
]
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adj",
"pos_title": "Rengdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"Jîr, biaqil, bieqil, hişyar, hişmend, fama, fehma."
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/ɑːˈqɪl/"
}
],
"word": "aqil"
}
{
"categories": [
"Zazakî"
],
"lang": "Zazakî",
"lang_code": "zza",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
"Nimûne bi zazakî"
],
"examples": [
{
"text": "Aqilê xoantiş xo ser."
}
],
"glosses": [
"aqil"
]
}
],
"word": "aqil"
}
Download raw JSONL data for aqil meaning in All languages combined (4.8kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-13 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (aeaf2a1 and fb63907). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.