See gaudere on Wiktionary
{
"antonyms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "dolere"
},
{
"sense_index": "1",
"word": "moleste ferre"
}
],
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Latein",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Verb (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"coordinate_terms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "laetari"
}
],
"derived": [
{
"word": "aggaudere"
},
{
"word": "congaudere"
},
{
"word": "gaudium"
},
{
"word": "pergaudere"
},
{
"word": "praegaudere"
},
{
"word": "supergaudere"
}
],
"etymology_text": "kontrahierte Form zu *gāvidēre; verwandt mit altgriechisch γηθεῖν (gēthein^☆) ^(→ grc) (dorisch γαθεῖν (gathein^☆) ^(→ grc)), das wahrscheinlich aus *γᾱϝεθέειν (gāwetheein) entstanden ist",
"expressions": [
{
"sense_index": "1",
"word": "in sinu gaudere"
}
],
"forms": [
{
"form": "Präsens 1. Person Singular"
},
{
"form": "Präsens gaudeō"
},
{
"form": "2. Person Singular gaudēs"
},
{
"form": "3. Person Singular gaudet"
},
{
"form": "1. Person Plural gaudēmus"
},
{
"form": "2. Person Plural gaudētis"
},
{
"form": "3. Person Plural gaudent"
},
{
"form": "Perfekt 1. Person Singular"
},
{
"form": "Perfekt gāvīsus sum"
},
{
"form": "Imperfekt 1. Person Singular"
},
{
"form": "Imperfekt gaudēbam"
},
{
"form": "Futur 1. Person Singular"
},
{
"form": "Futur gaudēbo"
},
{
"form": "PPP —"
},
{
"form": "Konjunktiv Präsens 1. Person Singular"
},
{
"form": "Konjunktiv Präsens gaudeam"
},
{
"form": "Imperativ Singular"
},
{
"form": "Imperativ gaudē"
},
{
"form": "gaudēte",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "verb",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Jürgen Blänsdorf (Herausgeber): Fragmenta poetarum Latinorum epicorum et lyricorum. Praeter Enni Annales et Ciceronis Germanicique Aratea. 4. vermehrte Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2011, ISBN 978-3-11-020915-0 , Seite 28.",
"text": "archaisch: „quoniam audivi paucis gavisi“ (Liv. Andr. poet. 22)"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat) .",
"text": "„amanti subparasitor, hortor, adsto, admoneo, gaudeo.“ (Plaut. Amph. 993)"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, Brutus, 188",
"text": "„Delectatur audiens multitudo et ducitur oratione et quasi voluptate quadam perfunditur: quid habes quod disputes? gaudet dolet, ridet plorat, favet odit, contemnit invidet, ad misericordiam inducitur ad pudendum ad pigendum; irascitur miratur sperat timet;“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De finibus bonorum et malorum, 2, 36",
"text": "„‚Aliud igitur esse censet gaudere, aliud non dolere‘.“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, Philippicae, 13, 22",
"text": "„videte quid se gavisum, quid doluisse dicat: facilius de pace deliberabitis.“"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesae, De bello Gallico, 4, 13, 6",
"text": "„quos sibi Caesar oblatos gavisus, illos retineri iussit, ipse omnes copias castris eduxit equitatumque, quod recenti proelio perterritum esse existimabat, agmen subsequi iussit.“"
},
{
"ref": "Lucius Annaeus Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 46, 2",
"text": "„Non tantum delectatus, sed gavisus sum.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Poenulus, 197",
"text": "„Faciam, ut facto gaudeas.“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De finibus bonorum et malorum, 1, 37",
"text": "„Nam quoniam, cum privamur dolore, ipsa liberatione et vacuitate omnis molestiae gaudemus, omne autem id quo gaudemus voluptas est, ut omne quo offendimur dolor, doloris omnis privatio recte nominata est voluptas.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Amphitruo, 681",
"text": "„Et quom [te] gravidam et quom te pulchre plenam aspicio, gaudeo.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Amphitruo, 957–958",
"text": "„Iam pax est inter vos duos?\nNam quia vos tranquillos video, gaudeo et volup est mihi.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Persa, 502",
"text": "„Si valetis, gaudeo.“"
},
{
"ref": "Gaius Valerius Catullus, 22, 16–17",
"text": "„neque est beatus ac poema cum scribit\ntam gaudet in se tam que se ipse miratur.“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 2, 4, 17–18",
"text": "„hostis si quis erit nobis, amet ille puellas:\ngaudeat in puero, si quis amicus erit.“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3, 2, 2",
"text": "„gaudeat in solito tacta puella sono.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Ars amatoria, 1, 345",
"text": "„quae dant, quaeque negant, gaudent tamen esse rogatae:“"
},
{
"ref": "Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 1, 4, 78–79",
"text": "„‚Laedere gaudes‘\ninquit ‚et hoc studio pravus facis‘.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 2, 238–239",
"text": "„pueri circum innuptaeque puellae\nsacra canunt funem que manu contingere gaudent.“"
}
],
"glosses": [
"eine innere Freude empfinden: froh sein, sich freuen"
],
"id": "de-gaudere-la-verb-I580UeNy",
"sense_index": "1",
"tags": [
"ablative",
"intransitive"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Amphitruo, 1100",
"text": "„Iam istuc gaudeo,\nutut erga me merita est.“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De finibus bonorum et malorum, 2, 108",
"text": "„Quod vero a te disputatum est maiores esse voluptates et dolores animi quam corporis, quia trium temporum particeps animus sit, corpore autem praesentia solum sentiantur, qui id probari potest, ut is qui propter me aliquid gaudeat plus quam ego ipse gaudeat?“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Persa, 300",
"text": "„Hercle istum abiisse gaudeo.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Poenulus, 1078",
"text": "„Pol istam rem vobis bene evenisse gaudeo:“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, In Verrem, 5, 121",
"text": "„Laetaris tu in omnium gemitu et triumphas; testes avaritiae tuae gaudes esse sublatos.“"
}
],
"glosses": [
"sich über etwas freuen"
],
"id": "de-gaudere-la-verb-toTpc5we",
"sense_index": "2",
"tags": [
"transitive"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Quintus Horatius Flaccus, Epistulae, 1, 8, 1–2",
"text": "„Celso gaudere et bene rem gerere Albinovano\nMusa rogata refer, comiti scribaeque Neronis.“"
}
],
"glosses": [
"gegrüßt sein"
],
"id": "de-gaudere-la-verb--OkVCskQ",
"sense_index": "3",
"tags": [
"intransitive",
"rare"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Livius, Ab urbe condita, 5, 21, 9",
"text": "„Sed in rebus tam antiquis si, quae similia veris sint, pro veris accipiantur, satis habeam; haec ad ostentationem scaenae gaudentis miraculis aptiora quam ad fidem neque adfirmare neque refellere operae pretium est.“"
},
{
"ref": "Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 2, 5, 32–33",
"text": "„\"Quinte,\" puta, aut \"Publi\" (gaudent praenomine molles\nauriculae), \"tibi me virtus tua fecit amicum.“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3, 14, 9",
"text": "„nunc ligat ad caestum gaudentia bracchia loris,“"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus, Naturalis historia, 19, 131",
"text": "„umore omnia hortensia gaudent et stercore, praecipue lactucae et magis intubi.“"
}
],
"glosses": [
"von Leblosem: lieben, gern haben, gern sehen, gern hören"
],
"id": "de-gaudere-la-verb-j3G8ynof",
"raw_tags": [
"mit Ablativ"
],
"sense_index": "4",
"tags": [
"intransitive"
]
}
],
"sounds": [
{
"lang": "Latein",
"lang_code": "la"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Für [1] siehe Übersetzungen zu froh¹",
"lang_code": "übersetzungen umleiten",
"sense": "Übersetzungen umgeleitet",
"sense_index": "*",
"word": "freuen"
}
],
"word": "gaudere"
}
{
"antonyms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "dolere"
},
{
"sense_index": "1",
"word": "moleste ferre"
}
],
"categories": [
"Anagramm sortiert (Latein)",
"Latein",
"Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"Verb (Latein)",
"siehe auch",
"Übersetzungen (Altgriechisch)"
],
"coordinate_terms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "laetari"
}
],
"derived": [
{
"word": "aggaudere"
},
{
"word": "congaudere"
},
{
"word": "gaudium"
},
{
"word": "pergaudere"
},
{
"word": "praegaudere"
},
{
"word": "supergaudere"
}
],
"etymology_text": "kontrahierte Form zu *gāvidēre; verwandt mit altgriechisch γηθεῖν (gēthein^☆) ^(→ grc) (dorisch γαθεῖν (gathein^☆) ^(→ grc)), das wahrscheinlich aus *γᾱϝεθέειν (gāwetheein) entstanden ist",
"expressions": [
{
"sense_index": "1",
"word": "in sinu gaudere"
}
],
"forms": [
{
"form": "Präsens 1. Person Singular"
},
{
"form": "Präsens gaudeō"
},
{
"form": "2. Person Singular gaudēs"
},
{
"form": "3. Person Singular gaudet"
},
{
"form": "1. Person Plural gaudēmus"
},
{
"form": "2. Person Plural gaudētis"
},
{
"form": "3. Person Plural gaudent"
},
{
"form": "Perfekt 1. Person Singular"
},
{
"form": "Perfekt gāvīsus sum"
},
{
"form": "Imperfekt 1. Person Singular"
},
{
"form": "Imperfekt gaudēbam"
},
{
"form": "Futur 1. Person Singular"
},
{
"form": "Futur gaudēbo"
},
{
"form": "PPP —"
},
{
"form": "Konjunktiv Präsens 1. Person Singular"
},
{
"form": "Konjunktiv Präsens gaudeam"
},
{
"form": "Imperativ Singular"
},
{
"form": "Imperativ gaudē"
},
{
"form": "gaudēte",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "verb",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Jürgen Blänsdorf (Herausgeber): Fragmenta poetarum Latinorum epicorum et lyricorum. Praeter Enni Annales et Ciceronis Germanicique Aratea. 4. vermehrte Auflage. De Gruyter, Berlin, New York 2011, ISBN 978-3-11-020915-0 , Seite 28.",
"text": "archaisch: „quoniam audivi paucis gavisi“ (Liv. Andr. poet. 22)"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat) .",
"text": "„amanti subparasitor, hortor, adsto, admoneo, gaudeo.“ (Plaut. Amph. 993)"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, Brutus, 188",
"text": "„Delectatur audiens multitudo et ducitur oratione et quasi voluptate quadam perfunditur: quid habes quod disputes? gaudet dolet, ridet plorat, favet odit, contemnit invidet, ad misericordiam inducitur ad pudendum ad pigendum; irascitur miratur sperat timet;“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De finibus bonorum et malorum, 2, 36",
"text": "„‚Aliud igitur esse censet gaudere, aliud non dolere‘.“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, Philippicae, 13, 22",
"text": "„videte quid se gavisum, quid doluisse dicat: facilius de pace deliberabitis.“"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesae, De bello Gallico, 4, 13, 6",
"text": "„quos sibi Caesar oblatos gavisus, illos retineri iussit, ipse omnes copias castris eduxit equitatumque, quod recenti proelio perterritum esse existimabat, agmen subsequi iussit.“"
},
{
"ref": "Lucius Annaeus Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 46, 2",
"text": "„Non tantum delectatus, sed gavisus sum.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Poenulus, 197",
"text": "„Faciam, ut facto gaudeas.“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De finibus bonorum et malorum, 1, 37",
"text": "„Nam quoniam, cum privamur dolore, ipsa liberatione et vacuitate omnis molestiae gaudemus, omne autem id quo gaudemus voluptas est, ut omne quo offendimur dolor, doloris omnis privatio recte nominata est voluptas.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Amphitruo, 681",
"text": "„Et quom [te] gravidam et quom te pulchre plenam aspicio, gaudeo.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Amphitruo, 957–958",
"text": "„Iam pax est inter vos duos?\nNam quia vos tranquillos video, gaudeo et volup est mihi.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Persa, 502",
"text": "„Si valetis, gaudeo.“"
},
{
"ref": "Gaius Valerius Catullus, 22, 16–17",
"text": "„neque est beatus ac poema cum scribit\ntam gaudet in se tam que se ipse miratur.“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 2, 4, 17–18",
"text": "„hostis si quis erit nobis, amet ille puellas:\ngaudeat in puero, si quis amicus erit.“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3, 2, 2",
"text": "„gaudeat in solito tacta puella sono.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Ars amatoria, 1, 345",
"text": "„quae dant, quaeque negant, gaudent tamen esse rogatae:“"
},
{
"ref": "Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 1, 4, 78–79",
"text": "„‚Laedere gaudes‘\ninquit ‚et hoc studio pravus facis‘.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 2, 238–239",
"text": "„pueri circum innuptaeque puellae\nsacra canunt funem que manu contingere gaudent.“"
}
],
"glosses": [
"eine innere Freude empfinden: froh sein, sich freuen"
],
"sense_index": "1",
"tags": [
"ablative",
"intransitive"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Amphitruo, 1100",
"text": "„Iam istuc gaudeo,\nutut erga me merita est.“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De finibus bonorum et malorum, 2, 108",
"text": "„Quod vero a te disputatum est maiores esse voluptates et dolores animi quam corporis, quia trium temporum particeps animus sit, corpore autem praesentia solum sentiantur, qui id probari potest, ut is qui propter me aliquid gaudeat plus quam ego ipse gaudeat?“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Persa, 300",
"text": "„Hercle istum abiisse gaudeo.“"
},
{
"ref": "Titus Maccius Plautus, Poenulus, 1078",
"text": "„Pol istam rem vobis bene evenisse gaudeo:“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, In Verrem, 5, 121",
"text": "„Laetaris tu in omnium gemitu et triumphas; testes avaritiae tuae gaudes esse sublatos.“"
}
],
"glosses": [
"sich über etwas freuen"
],
"sense_index": "2",
"tags": [
"transitive"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Quintus Horatius Flaccus, Epistulae, 1, 8, 1–2",
"text": "„Celso gaudere et bene rem gerere Albinovano\nMusa rogata refer, comiti scribaeque Neronis.“"
}
],
"glosses": [
"gegrüßt sein"
],
"sense_index": "3",
"tags": [
"intransitive",
"rare"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Livius, Ab urbe condita, 5, 21, 9",
"text": "„Sed in rebus tam antiquis si, quae similia veris sint, pro veris accipiantur, satis habeam; haec ad ostentationem scaenae gaudentis miraculis aptiora quam ad fidem neque adfirmare neque refellere operae pretium est.“"
},
{
"ref": "Quintus Horatius Flaccus, Sermones, 2, 5, 32–33",
"text": "„\"Quinte,\" puta, aut \"Publi\" (gaudent praenomine molles\nauriculae), \"tibi me virtus tua fecit amicum.“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3, 14, 9",
"text": "„nunc ligat ad caestum gaudentia bracchia loris,“"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus, Naturalis historia, 19, 131",
"text": "„umore omnia hortensia gaudent et stercore, praecipue lactucae et magis intubi.“"
}
],
"glosses": [
"von Leblosem: lieben, gern haben, gern sehen, gern hören"
],
"raw_tags": [
"mit Ablativ"
],
"sense_index": "4",
"tags": [
"intransitive"
]
}
],
"sounds": [
{
"lang": "Latein",
"lang_code": "la"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Für [1] siehe Übersetzungen zu froh¹",
"lang_code": "übersetzungen umleiten",
"sense": "Übersetzungen umgeleitet",
"sense_index": "*",
"word": "freuen"
}
],
"word": "gaudere"
}
Download raw JSONL data for gaudere meaning in All languages combined (7.2kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-09-30 from the dewiktionary dump dated 2024-09-20 using wiktextract (3fd8a50 and 59b8406). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.